حکیمه زعیم باشی

آنتونی بلینکن برای پیگیری پیشنهاد مطرح شده‌ی جو بایدن (طرح صلح بایدن) برای آتش‌بس در غزه روز دوشنبه به غرب آسیا سفر کرد بلینکن از زمان آغاز جنگ حماس-اسرائیل به غزه در ۱۵ مهرماه سال گذشته تاکنون هفت بار به خاورمیانه سفر کرده و این هشتمین سفر وی طرح تازه است که در این سفر به دنبال طرح آتش‌بس آمریکا و همچنین مذاکره برای امکان توقف درگیری‌ها در امتداد مرز شمالی سرزمین‌های اشغالی با کشورهای منطقه بود تا تعامل بیشتری بین رژیم اشغالگر و کشورهای منطقه ایجاد کند.

اخیراً آمریکا قطعنامه ای را در شورای امنیت ارائه کرده که با ۱۴ رأی موافق و یک رأی ممتنع روسیه تصویب شده است این در حالی است که آمریکا در طول ۸ ماه گذشته در چندین نوبت قطعنامه‌های مختلفی را که دقیقاً همین خواسته را ارائه می‌کردند وتو کرده بود بنابراین این مسئله که چرا آمریکا باید خود قطعنامه‌ای را پیشنهاد کند که ۹۹ درصد آن با قطعنامه‌های ارائه شده توسط کشورهای دیگر شباهت دارد، به مسائل مهم و راهبردی برمی‌گردد که این روزها منطقه، رژیم صهیونیستی، آمریکا و در مجموع جهان با آن روبرو است.

چرا که پیشنهادی که آمریکا اکنون بر پذیرش آن از سوی حماس تاکید دارد، تقریبا مشابه پیشنهادی است که ماه گذشته میلادی حماس آن را پذیرفت، اما در نهایت اسرائیل از پذیرش آن شانه خالی کرد. مقامات صهیونیست در ابتدا تصور می‌کردند حماس این توافق را نخواهد پذیرفت. به همین دلیل، برای حفظ وجهه خود با آن مخالفت قطعی نکرده و پذیرش آن را منوط به پذیرش حماس کردند. با این حال، پس از پذیرش حماس، مقامات ارشد صهیونیست بر ادامه عملیات در رفح تاکید کردند و آتش بس را نپذیرفتند. تا اینکه در بازه زمانی کنونی آمریکایی‌ها به دنبال تأمین منافع خود باز هم بحث آتش بس را مطرح کرده اند. اما منفعت آمریکا از این پیشنهاد صلح چیست؟

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ماه نوامبر سال جاری میلادی باید با رقیب جمهوریخواه خود برای باقی ماندن در کاخ سفید به رقابت بپردازد، درحالی که جنگ غزه بزرگترین آسیب را به دولت وی وارد کرده است و باید در این زمینه دست به ابتکار عمل بزند تا افکارعمومی به ویژه جوانان را با خود همراه سازد. دو چالش اصلی برای بایدن در این زمینه وجود داشته است؛ از طرفی، به دلیل لابی قدرتمند صهیونیست در آمریکا، بایدن توان اعمال فشار به تل آویو برای توقف جنگ را نداشته است. از سوی دیگر، رأی دهندگان مستقل و نیز دموکرات‌های ترقی خواه از بایدن انتظار دارند به روابط ویژه با رژیم صهیونیستی پایان داده و مانع از نسل کشی فلسطینیان شود.[1]

در واقع بایدن تاکنون سیاست «همه را راضی کن تا پیروز شوی» را پیشه کرده؛ اما هنوز موانع جدی در برابر پیروزی مجدد او وجود دارد. جو بایدن ازیک‌سو، هرچه را اسرائیل در جنگ غزه خواسته، تاکنون برآورده ساخته است و از سوی دیگر، دائم از تلاش برای پایان دادن به جنگ غزه سخن گفت و حتی در مورد عدم ورود دولت نتانیاهو به رفح صحبت کرد اما در نهایت رژیم اسرائیل به رفح حمله کرد. رژیم اسرائیل علارغم حمایت‌های همه جانبه آمریکا در زمینه جنگ غزه منافع آمریکا را در نظر نگرفته و این مسئله کار را برای بایدن سخت کرده است.

واقعیت این است که بایدن پیروزی سال ۲۰۲۰ خویش را مدیون اتحاد دو جریان اصلی حزب دموکرات و مشارکت بالای مردم به‌خصوص جوانان بود. اما حالا در دانشگاه‌های آمریکا بخشی از همان جوانان بیست تا سی ساله به‌دلیل نارضایتی از سیاست‌های جو بایدن در قبال جنگ غزه فریاد می‌زنند. عدم مشارکت این جوانان و کاهش آمار مشارکت‌کنندگان جوان در انتخابات از پاشنه آشیل‌های جدی برای پیروزی جو بایدن است.[2]

بنابراین در بازه زمانی کنونی که رژیم صهیونیستی و کابینه نتانیاهو با اختلافات زیاد و استعفای مقامات ارشد روبرو شده است و نمی‌داند چگونه از جنگ خارج شود و ادامه جنگ برایش سخت‌تر از قبل شده است، بهترین زمان ورود آمریکا برای مذاکره با نتانیاهو و کشورهای عربی و فشار بر حماس برای پذیرش این آتش‌بس است. وزیر خارجه آمریکا در سفر به قاهره، پایتخت مصر به صراحت گفت: «پیام من به دولت‌های منطقه این است که اگر آتش‌بس می‌خواهید، حماس را برای بله گفتن تحت فشار قرار دهید» .

با توجه به آنچه که گفته شد بنظر می‌رسد طرح صلح بایدن علاوه بر اینکه به دنبال اهداف و منافع آمریکایی و نجات رژیم صهیونیستی است به دنبال این مسئله نیز هست که نشان دهد حماس راه را برای آتش بس بسته است. «حسام بادران» یک مقام ارشد حماس، با درایت پاسخ فعالیت‌های نمایشی آمریکا برای آتش بس را این گونه داده است: « این گروه (حماس) به طور مثبتی به پیشنهاد جدید آتش‌بس پرداخته و آن را بررسی کرده است برغم اینکه هیچ موضع علنی و شفافی از سوی دولت رژیم اسرائیل وجود ندارد». در نهایت هم گفته است:«نتانیاهو تنها مانع یک توافق آتش‌بس برای پایان جنگ است».


1. https://www.yjc.ir/fa/news/8751081

2. https://hammihanonline.ir/fa/tiny/news-16948