با گذشت بیش از یک سال و نیم از آغاز بحران اوکراین، هر روز خبری از ارسال کمک‌های نظامی و جنگ‌افزاری آمریکا و متحدان آن به گوش می‌رسد تا کلاف درهم تنیده بزرگترین بحران حال حاضر جهان، پیچیده‌تر شود؛ کمک‌هایی که به گفته برخی مقامات از قبیل «الکسی رزنیکوف» وزیر دفاع اوکراین که اخیراً برکنار شد، بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود و سهم آمریکا بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار بوده‌است.

 ارسال گسترده انواع تسلیحات مختلف از جمله تسلیحات کشتار جمعی تا به امروز وزنه را به نفع اوکراین سنگین نکرده و قربانیان بیشتر مردم بیگناه و غیرمسلح بوده‌اند. بنابراین هدف از ارسال تدریجی آنها می‌تواند تعمیق بحران و تحریک مسکو برای مقابله به مثل باشد؛ موضوعی که اجماع‌سازی علیه کرملین را تسهیل و گسترش ناتو به شرق را تسریع خواهد بخشید.[1]

اصرار کشورهای غربی به افزایش کمک‌های نظامی به کی‌یف و افزوده شدن جنگ‌افزارهای سنگین، موشک‌های کروز و جنگنده‌های پیشرفته به فهرست بلند این کمک‌ها و مبهم‌تر شدن دورنمای پایان جنگ، زمان مناسب برای پرسیدن این پرسش فرارسیده است که بزرگترین سود از این درگیری عاید چه کشوری شده است و این کشور چه هدفی را از ادامه جنگ دنبال می‌کند؟

 بدون هیچ تردیدی این کشور، ایالات متحده آمریکاست. تداوم جنگ اوکراین و در پی آن ادامه ارائه کمک‌های تسلیحاتی واشنگتن به کی‌یف و نیز کمک کشورهای اعانه دهنده سلاح به اوکراین که موجودی انبار تسلیحاتیشان رو به اتمام است، همچنان سود کلانی را روانه جیب شرکت‌های اسلحه سازی آمریکا کرده است. [2]

براساس آمارها و ارقامی که در گزارش آژانس همکاری امنیتی و دفاعی آمریکا انتشار یافته است، میزان صدور تسلیحات ایالات متحده در سال مالی 2022 روند افزایشی چشمگیری را نشان می‌دهد و این درحالی است که این روند در دوسال مالی قبل از آن، کاملا نزولی بوده است.

 علاوه‌بر این تا قبل از شروع جنگ در اوکراین، اغلب پیش‌بینی‌ها حکایت از آن داشت که روند کاهشی صدور تسلیحات، به دلایلی در سال 2022 نیز استمرار پیدا خواهد کرد. اما به‌رغم همه این پیش‌بینی‌ها، صادرات تسلیحات آمریکا در سال 2022 یک جهش عظیم و ناگهانی را تجربه کرده و به رقمی در حدود 200 میلیارد دلار رسید. بدون شک جنگ اوکراین عامل و محرک اصلی چنین تغییری محسوب می‌شود.[3]

حضور نظامی آمریکا در اوکراین، ابعاد تازه تری نیز پیدا کرده است. نیویورک تایمز در گزارشی به انتشار خبر زخمی شدن نظامیان آمریکایی پرداخت و نوشت: ارتش آمریکا بی سر و صدا، شروع به درمان مجروحان آمریکایی تخلیه شده از اوکراین در مرکز پزشکی خود در لندستول آلمان کرده است که این یک گام جدید قابل توجه در مشارکت عمیق ایالات متحده در جنگ اوکراین است.

هنگامی که جنگ در سال 2022 آغاز شد، هزاران آمریکایی که بسیاری از آنان نظامی بودند، برای جنگ با روسیه به اوکراین رفتند که احتمالا چندصد نفر از آنان هنوز در اوکراین حضور دارند. تعداد نامعلومی از این افراد زخمی یا کشته شده اند که نیویورک تایمز تعداد کشتگان را حدود 20 نفر اعلام می کند. بیشتر زخمی شدگان برای کمک، به بیمارستان های اوکراینی و خیریه های غربی متکی بودند، اما اکنون وزارت دفاع آمریکا(پنتاگون) با افزایش حضور مستقیم خود در جنگ اوکراین، تصمیم دارد به این افراد خدمات درمانی ارائه دهد که سربازان ارتش آمریکا از آن بهره‌مند هستند.[4]

نشریه پولیتیکو چند ماه پیش به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش داد دولت ایالات متحده به‌ریاست «جو بایدن» در حال برنامه‌ریزی برای این احتمال است که درگیری‌های میان اوکراین و روسیه به یک «جنگ منجمد» تبدیل شود.

منظور از جنگ منجمد در اصطلاحات روابط بین‌الملل وضعیتی است که در آن مبارزه‌ها متوقف می‌شوند اما هیچ‌یک از دو طرف پیروز اعلام نمی‌شوند و پایان جنگ هم به‌صورت رسمی اعلام نمی‌شود بلکه تنش‌ها کماکان در وضعیت فعال قرار دارند و جنگ هر لحظه ممکن است مجدداً آغاز شود، تنش‌ها در شبه‌جزیره کره یا درگیری‌های آسیای جنوبی(هند و پاکستان) مثال‌هایی از جنگ منجمد است.[5]

تحلیلگرانی که معتقدند آمریکا به دنبال طولانی‌کردن جنگ در اوکراین است، به دلایل زیر اشاره می کنند:

-روسیه برای ادامه جنگ، مجبور است منابع گسترده مالی، نظامی و ... را صرف کند.

-ادامه جنگ، باعث قطع روابط روسیه و اروپا در زمینه انرژی شده و هزینه تولیدات صنعتی اروپایی را افزایش می دهد و در نتیجه صنایع و کالاهای آمریکایی را با رقابت کمتری از طرف کشورهای اروپایی روبرو می کند.

-با افزایش فعالیت صنایع نظامی و افزایش بودجه نظامی کشورهای اروپایی، آمریکایی ها، اروپایی ها را در مناطق مناقشه آمیز دیگر مانند اقیانوس آرام و چین، بیشتر درگیر می کنند.

-آمریکایی ها با طولانی کردن جنگ اوکراین و بهانه کردن آن، تحریم ها علیه روسیه را ادامه داده و اقتصاد آن را ضعیف می کنند. [6]

مجموعه این دلایل باعث می شود که آمریکا نه تنها به دنبال حل و فصل مسالمت آمیز این مناقشه نباشد بلکه سود و منفعت خود را در طولانی شدن این جنگ ببیند و بر روشن ماندن آتش این جنگ اهتمام بورزد.


[1] Mehrnews.com

[2] Irna.ir

[3] farhikhtegandaily.com

[4] nytimes.com

[5]politico.com

[6] tasnimnews.com