بازی هوشمندانه ایران در قبال سازمان انرژی اتمی 1321

بازی هوشمندانه ایران در قبال سازمان انرژی اتمی

در چند روز گذشته با انتشار گزارش رسمی آژانس انرژی اتمی در باب موضوع هسته ای ایران، بار دیگر موضوع بررسی بازرسان آژانس انرژی اتمی از تاسیسات بمباران شده ایران در محافل خبری بین المللی داغ شد1. رافائل گروسی رئیس آژانس انرژی اتمی که بارها با گزارشات گمراه کننده، اسباب نقشه های شوم کشورهای غربی شده است گزارش ادعایی خود در مورد عدم همکاری ایران با آژانس را مطرح کرد. بعد از ارائه گزارش در نشست شورای حکام، قطعنامه منفی توسط کشورهای اروپایی و با هدایت ایالات متحده بر علیه ایران در این نشست به تصویب رسید. در ادامه به بررسی بازی هوشمندانه ایران در قبال سازمان انرژی اتمی خواهیم پرداخت؛


بازگشت محدود بازرسان و اعتراف به خروج موضوع ایران از دستور کار شورای حکام، گروسی اعلام کرد بازرسان آژانس به ایران بازگشته‌اند و بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱، پرونده هسته‌ای ایران دیگر در دستور کار شورای حکام نیست2. ایران با طراحی یک راهبرد هوشمندانه، ضمن دعوت از بازرسان آژانس جهت بازدید از سایت های هسته ای غیر آسیب دیده و اعتقاد بر غیر عاقلانه بودن بازرسی از سایت های هسته ای تخریب شده، آژانس انرژی اتمی را بر سر دوراهی همکاری صفر یا محدودیت بازرسی ها قرار داده است. ضمن اینکه با توجه به اتمام زمانی مهلت قطعنامه 2231 شورای امنیت، مساله هسته ای ایران از دستور کار شورای حکام خارج شده است و این مساله میتواند ابعاد حقوقی فشارهای دولت های غربی بر مساله هسته ای ایران را دشوار نماید.


پایان دسترسی‌های فراپادمانی پس از تعلیق NPT، ایران استدلال کرده که اگر فشار کشورهای غربی از مراحل نمادین به سمت فشار حداکثری سوق پیدا کند، خروج از معاهده گسترش تسلیحات اتمی را کلید خواهد زد و این تهدید میتواند در صورت تداوم فشارهای کشورهای اروپایی و ایالات متحده به عنوان ضامن حفظ وضعیت موجود برای ایران، معتبر باشد3. کشورهای غربی نیک میدانند در صورت خروج ایران از NPT ، بازنده اصلی کشورهای غربی هستند و سطح دسترسی فعلی بازرسین آژانس انرژی اتمی نیز از دست خواهد رفت و چشمان سازمان های امنیتی در قبال مساله هسته ای ایران برای همیشه کور خواهد شد. این نگرانی کشورهای غربی از عدم بازرسی سایت های بمباران شده ایران یکی از دغدغه های اصلی کشورهای اروپایی و ایالات متحده می باشد که معتقدند باید اطلاع دقیقی از مواد غنی شده ایران کسب نمایند تا جلوی طراحی کشور ایران جهت هرگونه اقدامی سد شود. مواد غنی شده چند صد کیلویی ایران کابوس کشورهای اروپایی و ایالات متحده میباشد.


اصرار بی‌نتیجه گروسی بر دسترسی به تاسیسات آسیب‌دیده، رئیس سازمان انرژی اتمی بارها بر نظارت و بررسی سایت های تخریب شده ایران اصرار وزریده است و این مساله در زمانی که هیچگونه پروتکلی جهت نظارت در این زمینه در سطح آژانس طراحی نشده است، سوالات زیادی برای کارشناسان امنیتی بین المللی ایجاد کرده است که علت این پیگیری غیر اصولی ریاست سازمان انرژی اتمی چیست؟ ایران نیز بارها با منطق اصولی خود در قبال این خواسته های نامشروع ایستادگی کرده است. ایران اعلام کرده است بعد از کلید زدن مکانیسم ماشه توسط کشورهای غربی، سطح دسترسی آژانس اتمی دیگر مثل گذشته نخواهد شد. کشورهای اروپایی با فعال کردن مکانیسم ماشه اولا اعتبار این تهدید را برای ایران از بین بردند و این سلاح مخفی خود در قبال ایران را بی اثر نمودند و تنها بر پیچیدگی پرونده هسته ای ایران افزودند. کشورهای غربی باید بدانند راه حل این موضوع در وین است نه در تهران.


تناقض در درخواست پایبندی ایران به NPT، گروسی از ایران می‌خواهد طبق NPT همکاری کند، اما درباره مسئولیت کشورهایی که به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کرده‌اند سکوت می‌کند. این عمل مزدورانه رئیس سازمان انرژی اتمی در حالی انجام میشود که وظیفه قانونی سازمان انرژی اتمی صیانت از تاسیسات هسته ای کشورهای عضو سازمان مزبور می باشد اما در قبال حمله کشورهای غربی و رژیم به مراکز قانونی هسته ای کشور ایران کمترین اقدامی توسط آژانس اتمی صورت نگرفت و این سوال برای بسیاری از کشورهای عضو این سازمان مطرح شده است که مزایای عضویت در سازمانی که هیچگونه اقدام مثبتی برای کشورهای عضو انجام نمیدهد چیست؟


در مجموع باید گفت راهبرد ایران در قبال سازمان انرژی اتمی هوشمندانه طراحی شده است. ایران با اتخاذ مجوز به بازرسان سازمان انرژی اتمی جهت بازدید از سایت های هسته ای عادی ایران، پلن محدودیت بازرسی برای آژانس انرژی اتمی را برگزیده است. ایران با تکرار این موضع که درهای گفتگو با این سازمان بین المللی را نبسته است اما در عین حال آماده شنیدن هرگونه راه حل منطقی در زمینه مساله هسته ای خود می باشد و این طراحی هوشمندانه ایران جلوی زیاده خواهی گروسی و دیگر مسئولین سازمان انرژی اتمی را گرفته است.



امیرعلی یگانه



  1. https://www.reuters.com/world/middle-east/iaea-board-passes-resolution-demanding-answers-access-iran-2025-11-20/
  2. https://wanaen.com/grossi-iaea-inspectors-have-returned-to-iran/
  3. https://www.aljazeera.com/news/2025/6/17/what-is-the-npt-and-why-has-iran-threatened-to-pull-out-of-the-treaty








نظری برای این مطلب ثبت نشده است.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب