بحرانی برای جوانان!

در جهان امروز که پر از چالش‌های متفاوت است، معیارهای پیشرفت معمولا در حال تغییر هستند. اما در این بین نرخ اشتغال جوانان از آن دسته ملاک‌هایی است که همیشه نشانه‌ای از اوضاع اقتصادی و سیاسی و اجتماعی کشورها را نشان می‌دهد. اگر این نرخ بسیار بالا باشد به معنای زنگ خطر و نشانی از مشکلات اقتصادی عمیق در یک کشور است. این آمار در بریتانیا در سال ۲۰۲۵ به تقریبا ۱۵درصد رسیده است و این کشور در رتبه‌بندی بیکاری جوانان در OECD پنج پله سقوط کرده و در رتبه۲۷‌ام قرار گرفته است. این نرخ بیکاری، بیش‌ترین درصد پس از دوران همه‌گیری است و نشان‌دهنده عمق مشکلات اقتصادی در بریتانیا است که دولت این کشور باید به صورت جدی فکری برای آن کند.

سیاست‌گذاری‌های دولت بریتانیا برای اشتغال‌زایی به گونه‌ای بوده که بخش زیادی از جوانان غیر فعال را در نظر نگرفته است. گروه غیر فعال جمعیتی تقریبا یک میلیونی از جوانان هستند که نه مهارتی را آموخته اند، نه برنامه‌ای برای ادامه تحصیل دارند و نه دوره‌های کارآموزی و مهارت افزایی را شرکت می‌کنند. این دسته که اگر برای آنها چاره‌ای اندیشیده نشود می‌توانند هزینه‌ای نزدیک به سالانه۲۴ میلیارد پوند بر دولت وارد کنند. این هزینه یعنی دولت باید به فکر راه‌کاری عملیاتی و سرمایه گذاری ویژه برای این قشر باشد. اما به‌نظر می‌رسد که دولت استارمر این جمعیت بزرگ را در قالب همان جوانان جویای کار قرار داده و برنامه‌های ویژه کاری و حمایتی از کارگران را برای این گروه نیز مکفی می‌داند، در حالی که به گواه کارشناسان جمعیت غیر فعال بیشتر باید زمینه‌های روانی و اجتماعی لازم را به‌دست آورند و بعد برای ورود آنها به بازار کار برنامه ریزی کرد.

بنابراین یکی از ایرادات اولیه و مهم به برنامه‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی در لندن این است که اصلا به این گروه توجه جدی نشده و همین می‌تواند زمینه‌های عدم موفقیت برنامه‌های اشتغال‌زایی را رقم بزند. در واقع روند روبه‌رشد جمعیت غیرفعال در بریتانیا خود در حال تبدیل شدن به یک علت ساختاری در بیکاری است.[1]

مسئله مهم دیگر حرکت اقتصاد بریتانیا به سمت مشاغل تخصصی با دستمزد بالا و هم‌زمان مشاغل بدون نیاز به تخصص با دستمزد پایین است. این اتفاق منجر به این شده است که لایه‌های میانی شغلی در این کشور تضعیف شود. این تضعیف با توجه به رشد اتوماسیون و همین‌طور رشد استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند باشد که در یک روند بلند مدت اثرات عمیقی بر اقتصاد و بیکاری خواهد داشت. این روند به یک قطبی شدن مشاغل منجر شده و جوانانی که قصد ورود به بازار کار را دارند، به ناچار باید در مشاغلی رده پایین، بدون امنیت شغلی و با دستمزد اندک کار کنند، همین مسئله آنها را به سمت قرار گرفتن در جمعیت غیر فعال ترغیب می کند. [2]

در کنار آن نابرابری منطقه‌ای در مشاغل نیز در این رشد بیکاری تاثیر گذار بوده است. این نابرابری به معنی فرصت‌های شغلی بیشتر در لندن و جنوب شرق است، در حالی‌که در مناطق شمالی صنایع‌زدایی شکل گرفته و نرخ بیکاری بیشتر است. همین نابرابری می تواند برنامه‌های توانمندسازی دولت را تحت تاثیر قرار دهد زیرا فرصت های شغلی به اندازه کافی متناسب در کل جزیره پخش نشده است و هم‌چنان دولت با مشکلات ساختاری اشتغال‌زایی روبه‌رو است.

حزب کارگر در تلاش است با برنامه‌هایی که برای رونق اقتصادی و رشد اشتغال دارد در مقابل این موج بیکاری ایستادگی کند. اما واقعیت این است که برنامه های حزب در یک سال گذشته چندان اثرات ملموسی بر بازار کار نداشته و بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته است. دولت بریتانیا باید برنامه‌های توانمند سازی و آموزشی خود را براساس مناطق و نیازهای آنها تعریف کند و در کنار آن باید به معضل جمعیت غیرفعال که در حال رشد است توجه ویژه‌ای کند. این توجه به معنای برنامه‌های سلامت روان، اجتماعی و فرهنگی است که باید به‌صورت جدی توسط دولت پیگیری شود تا به نتایج مثبتی برسد و بار هزینه‌ای دولت در بلند مدت کاهش پیدا کند.[3]

علاوه بر آن لندن باید به‌ کیفیت کارآموزی‌ها و تشویق جوانان به کارآموزی‌های تخصصی بپردازد تا شکاف ایجاد شده در تخصص‌های شغلی را کاهش دهد و در یک بازه بلند مدت جوانان بتوانند به مشاغل با درآمد مناسب دسترسی داشته باشند تا انگیزه‌ها برای آموزش دیدن بیشتر شود و در عین حال فرصت‌های شغلی وجود داشته باشند.

در نهایت به‌نظر میرسد که دولت استارمر کار سختی در پیش دارد. آنها باید هم از رکود اقتصادی خارج شوند، هم باید برای جمعیت غیر فعال چاره‌اندیشی کنند و هم باید کسری‌های بودجه‌ای را جبران کنند و در همین حال در جنگ تعرفه‌ای و اقتصادی نیز اقتصاد برتانیا را حفظ کنند. اگر دولت کارگر بتواند در این مدت اندک این روند را اصلاح کند شاید شانس آنها برای انتخابات بعدی بالا باشد در غیر اینصورت به‌نظر باید منتظر دولت جدیدی در بریتانیا بود.

امین مهدوی

[1] Britain slipping down global league table for youth employment, says report | Unemployment | The Guardian

[2] Youth Employment Index 2025 - PwC UK

[3] Young people to lose benefits if they turn down work, says minister