امیرعلی یگانه

در شرق آسیا یکی از مناطقی که در حدود 70 سال درگیری و تنش را در تاریخچه خود دارد شبه جزیره کره می باشد که در روزگار قدیم به صورت یکپارچه وجود داشت و با سیاست های قدرت های فرامنطقه ای تجزیه شد و دو کشور کره شمالی و کره جنوبی از دل این دخالت ها متولد شد.

در سال های اخیر تنش های گاه و بیگاه در این منطقه وجود داشته است اما با روی کار آمدن فرزند رهبر سابق کره شمالی در این کشور امید میرفت با حل وفصل اختلاف دو کره، شاهد کاهش تنش ها و روندی صلح آمیز در این منطقه باشیم که با افزایش درگیری ها در دو جبهه غرب و شرق این رویا نیز به حاشیه رانده شد.

کشور کره شمالی با داشتن بمب اتم دارای قدرت بازدارندگی نهایی می باشد و کره جنوبی نیز با انعقاد پیوند استراتژیک با ایالات متحده خود را بیمه این کشور نموده است1. همسایگان دو کشور نیز با پیوند هایی که با این دو کشور برقرار نموده اند، دخالت هایی در سیاست های جاری آن کشورها دارند:

روسیه؛ با توجه به روند فرسایشی جنگ اوکراین و روسیه، دولت روسیه با نزدیک شدن به کره شمالی مترصد تامین تجهیزات جنگی از کره شمالی است که بتواند خلا های نیروهای مسلح کشور خود را با قیمتی ارزان تامین نماید2 و پیونگ یانگ را نیز در کنار خود در جنگ اوکراین داشته باشد، کره شمالی نیز با این اقدام مایحتاج خود که در وضعیت تحریم با مشکلات زیادی تامین میکند از مسکو وارد کند، پیامد غیر مستقیم حمایت کره شمالی از جنگ روسیه، تشدید تنش با ایالات متحده و کره جنوبی می باشد زیرا هرکس دست به تامین نیازهای دشمنان ایالات متحده بزند در لیست سیاه اقدامات خصمانه واشنگتن قرار خواهد گرفت.

چین؛ این کشور در سالیان گذشته تامین کننده اصلی نیاز های کشور کره شمالی می باشد و عملا تمام سیاست های اصلی کره شمالی با هدایت چین ریل گذاری میشود، نفوذ پکن در کره شمالی به حدی بالاست که سیاست های کلیدی این کشور در جنگ و صلح را نیز تعیین می کند3، بی جهت نیست با تنش های جهانی که در مناطق مختلف جغرافیایی در 100 روز اخیر شاهد آن بوده ایم، چین نیز با تحریک کره شمالی درپی باز کردن جبهه جدیدی علیه منافع ایالات متحده آمریکا در شبه جزیره کره باشد که با فشار بر متحدین ایالات متحده ، حواس این کشور از جنگ روسیه و اوکراین پرت شود و متحد اصلی چین( روسیه) این جنگ را به نفع خود به پایان برد.

ژاپن؛ از دیرباز با کره شمالی بر سر سیاست های بنیادین خود مشکل داشته است و در سال های اخیر با مانورهای نظامی دو کشور سطح تنش در روابط این دو دولت بالا بوده است 4. با رونمایی از استراتژی جدید ژاپن و با استناد به تنش‌های موجود در منطقه شرق آسیا، ژاپن بودجه نظامی خود را افزایش معناداری داده است . براین اساس، دولت ژاپن در راستای راهبرد امنیت ملی جدید خود در نظر دارد تا سال ۲۰۲۷ هزینه‌های دفاعی خود را به سطح ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش دهد. بدین ترتیب ژاپن با اتخاذ این رویکرد به الگوی تعیین شده از سوی ناتو در زمینه هزینه‌های دفاعی نزدیک می‌ شود. پیوند کره جنوبی و ژاپن با یکدیگر به عنوان دو متحد اصلی ایالات متحده در منطقه شرق آسیا درمقابل چین و کره شمالی جبهه بندی این منطقه را تشکیل داده است . در روزهای اخیر کره شمالی با رونمایی های جدید از تسلیحات هسته ای خود، ژاپن و کره جنوبی را برای دستیابی به تسلیحات قوی تر علاقه مند کرده است.

در مجموع باید گفت روند تنش ها در منطقه شرق آسیا جدی تلقی میشود. دولت های کره شمالی و جنوبی با مداخلات سیاسی از جانب همسایگان و قدرت های فرامنطقه ای مواجه هستند و درک متفاوتی از امنیت ملی برای خود قائل اند که همین تفاوت نگرش باعث بوجود آمدن اختلافات شده است. در کنار این درک متفاوت دو کشوراز منافع ملی، تاریخ مشترک شبه جزیره کره نیز اختلاف های دو کشور را تشدید کرده است. شبه جزیره کره مبدل به منطقه حائل درگیری میان قدرت های شرق و غرب شده است که در آینده بسته به رویداد های بین المللی که جبهه شرق و غرب در حال برنامه ریزی برای آن هستند ممکن است دچار جنگی خانمان سوز شود.



1. https://www.icanw.org/nuclear_tensions_rise_on_korean_peninsula

2. https://www.nytimes.com/2022/09/05/us/politics/russia-north-korea-artillery.html

3. https://www.aljazeera.com/news/2023/9/13/china-key-to-preventing-possible-russia-north-korea-arms-deal-expert-says

4. https://news.usni.org/2024/01/15/north-korea-ballistic-missile-launch-condemned-by-south-korea-japan