424
از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین، بریتانیا به طور کامل حمایت خود از اوکراین را اعلام کرد. دولت بریتانیا همواره از پیشگامان کمکهای مالی و نظامی و لجستیکی به اوکراین بوده است و بهنظر میرسد که ریشههای تاریخی اختلاف روسیه و بریتانیا در این رویکرد لندن بی اثر نبوده است. در یکی از جدیدترین اقدامات، باکینگهام و دولت استارمر دست به ارائه یک وام تقریبا ۲.۷ میلیارد دلاری به اوکراین زدهاند. وامی که بر خلاف گمانهزنیهای اولیه که حاکی از هزینهکرد آن در موارد غیر نظامی بود، کاملا صرف هزینههای نظامی و تامین مهمات برای اوکراین خواهد شد. این وام از سود داراییهای بلوکه شده روسیه نزد بریتانیا به اوکراین پرداخت میشود که میتواند عواقب جدی و هزینههای گزافی برای طرفین درگیر در جنگ و همینطور برای بریتانیا داشته باشد.[1]
دولت بریتانیا به عنوان یکی از اولین حامیان اوکراین از زمان جنگ همواره به دنبال تقویت نظامی اوکراین بوده است، این کشور همیشه تاکید دارد که کمکهای مالی که از سوی آنها است باید بیشتر صرف امور نظامی شود تا زیر ساختها و منطق آنها این است که تا زمانی که آسمان اوکراین امن نیست هزینه در زیرساختها امری ابتر و حتی بیفایده است. اما این نگاه از کجا نشات میگیرد و چرا لندن به دنبال حمایتهای نظامی از اوکراین است. این سوال در واقع رویکرد اصلی بریتانیا را به مسئله جنگ روشن میکند.[2]
در واقع نکتهای که شاید در محافل رسانهای و خبری چندان به آن توجه نمیشود، اقتصاد جنگ است. به این معنا که تامین تسلیحات و لجستیک جنگ همواره هزینههای گزافی خواهد داشت و کشورهای تامین کننده این هزینهها، اقتصاد خود را میتوانند رشد دهند. حال بریتانیا که چند سالی است با مشکلات عدیده در اقتصاد خود مواجه است، به خوبی میداند که یکی از راههای نجات از این مخمصه اقتصادی رونق کارخانجات نظامی و لجستیک این کشور است.
اینطور بهنظر میرسد که بریتانیا با اعطای این وام به دنبال چند هدف مهم است. یکی از آنها کمک به رشد اقتصادی این کشور درگیر در بحران اقتصادی است. آنها به دولت زلنسکی وام میدهند و اوکراینیها همان وام را به شرکتهای نظامی بریتانیا برای تامین تسلیحات پرداخت می کنند. با این کار هم اوکراین به تجهیزات نظامی مسلح میشود و هم اقتصاد بریتانیا رونق میگیرد. به خصوص اینکه نارضایتیها از عملکرد دولت در پادشاهی متحده بیش از پیش شده است و دولت استارمر در تلاش برای بهبود اوضاع است.
در کنار آن با این کار بریتانیا همچنان در تلاش است که روسیه را درگیر جنگ نگه دارد تا یک رقیب سنتی در اروپا را تا جایی که میتواند تضعیف کند و خطرات احتمالی گسترش جنگ را کاهش دهد، هرچند این کار ریسک بزرگی است و ممکن است روسیه را مجبور به پاسخی سختتر و در نتیجه به سمت تشدید تنش سوق دهد، به خصوص در این برهه از جنگ که موضوع صلح و پایان جنگ مطرح است، روسیه سعی دارد که با فشار بیشتر بر اوکراین قدرت چانهزنی خود را بالا ببرد. حال بریتانیا با درک این نکته در تلاش است که اوکراین را تقویت کند تا امتیازات کمتری به طرف روس برسد اما بهنظر با توجه به تامین تجهیزات و همینطور پیچیدگیهای قانونی در پرداخت وام به اوکراین بریتانیا به این هدف نخواهد رسید و بیشتر جنبه تبلیغاتی در داخل کشور و در سطح جهانی دارد که آنها تا پایان جنگ از اوکراین حمایت کردهاند.
این موضعگیری برای دولت بریتانیا که در تلاش است خود را همچنان یک شریک راهبردی برای کشورهای جهان نشان دهد حائز اهمیت است و برای همین بخشی از تلاشهای آنها را در این راستا میتوان معنا کرد که دولت لندن به دنبال آبروی بینالمللی برای خود است حتی به بهای آتش افروزی در جنگ اوکراین و کشته شدن انسانهای بیگناه، آن هم در شرایطی که زمزمههای پایان جنگ قوت گرفته است. در واقع دولت بریتانیا در تلاش است که بگوید اوکراین بدون ایلات متحده هم میتواند به جنگ ادامه دهد و با حمایتهای مالی کشورهای اروپایی این اتفاق رخ خواهد داد. در اینکه این موضوع بیشک نادرست است تردیدی وجود ندارد اما نیات بریتانیا از مسئله به نظر پیچیده تر است.
دولت بریتانیا علاوه بر اینکه به دنبال رشد اقتصادی و افزایش نفوذ سیاسی خود در نظام بین الملل است. با ریسک پرداخت سود اموال بلوکه شده روسیه که میتواند نگرانیهای بازرگانان و دولتهای دیگر را در زمینه سرمایهگذاری در این کشور به همراه داشته باشد، در تلاش است که ابزاری برای چانه زنی با دولت ترامپ بیابد تا بتواند بازهم بار فشار اقتصادی و تعرفهای بر خود را کاهش دهد
در نهایت رویکرد بریتانیا در اعطای وام به دولت اوکراینی بیش از آنکه در راستای حمایتهای همیشگی و بی چون چرا از یک کشور درگیر جنگ باشد، بیشتر به نفع بریتانیا و سیاستهای بلند مدت آنها در نظام بین الملل است و لندن هم به خوبی در حال ایفای نقش است و به نکته آگاهی دارد که ممکن است به اهداف اصلی خود نرسد اما نگاه دولت استارمر این است که هزینههای عدم موفقیت هم چندان برای بریتانیا گران تمام نخواهد شد، این موضوع را فقط در آینده میتوان به درستی متوجه شد که لندن چقدر در این بازی پر ریسک با مهارت بازی کرده است.
امین مهدوی
[1] Financial Assistance to Ukraine Bill - Hansard - UK Parliament
[2] UK to move with EU on Russian frozen assets, Starmer says | Reuters
نظر
ارسال نظر برای این مطلب