معمای بن سلمان هنوز برای بایدن و مقامات کاخ سفید حل نشده است. بایدن به‌وضوح می‌داند که بن سلمان نهایت تلاش خود را جهت به شکست کشاندن کمپین انتخاباتی دموکرات‌ها در انتخابات سنا صورت داد اما درنهایت به هدف خود نرسید. فراتر از آن، هنوز تعلق‌خاطر اقتصادی و سیاسی بن سلمان به ترامپ و کوشنر به قوت خود باقی است. با همه این اوصاف به نظر می‌رسد که دموکرات‌ها درصدد تنظیم معامله‌ای جدید با بن سلمان یا حتی تقابل با وی به روش نرم و آرام هستند! همین مسئله، بیم و امیدهایی را در ذهن مقامات سعودی ایجاد کرده است.
مصونیت بن سلمان در پرونده قتل خاشقجی
آمریکا اعلام کرده است که محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در پرونده شکایت نامزد جمال خاشقجی، دارای مصونیت است و محاکمه نخواهد شد.خاشقجی، منتقد برجسته سعودی در اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید. براساس گزارش‌های منتشر شده، نهادهای اطلاعاتی آمریکا معتقدند که محمد بن‌سلمان دستور قتل خاشقجی را صادر کرده بود.بااین‌حال در پرونده‌ای که در دادگاهی در آمریکا در حال پیگیری است، وزارت خارجه این کشور اعلام کرده که به او به دلیل نقش جدیدش به‌عنوان نخست‌وزیر عربستان، مصونیت داده است. خدیجه چنگیز، نامزد سابق خاشقجی در واکنش به این کار وزارت خارجه آمریکا در توییتر نوشت که با این حکم «جمال امروز دوباره درگذشت».
او همراه با گروه حقوق بشری «دموکراسی برای جهان عرب اکنون» (سپیده‌دم) که توسط خاشقجی تأسیس‌شده بود، در آمریکا خواهان میزان نامشخصی خسارت از ولیعهد سعودی برای قتل نامزدش، شده است. در این شکایت، رهبران عربستان سعودی و مقامات بلندپایه این کشور به «ربودن، حبس، خوراندن دارو، شکنجه و ترور جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار مقیم آمریکا و مدافع دموکراسی» متهم شدند.
دکترین مصونیت !
شاهزاده محمد بن‌سلمان در سال ۲۰۱۷ توسط پدرش ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود به‌عنوان ولیعهد معرفی شد.
این شاهزاده جوان ۳۷ ساله در سپتامبر سال جاری به سمت نخست‌وزیری عربستان منصوب شد.وکلای وزارت دادگستری آمریکا گفتند که ولیعهد به‌عنوان «رئیس دولت خارجی» از مصونیت رئیس دولت در برابر صلاحیت دادگاه‌های ایالات‌متحده، برخوردار است.به گفته آن‌ها «دکترین مصونیت رئیس دولت یک اصل در حقوق بین‌الملل است».
بااین‌حال دولت بایدن تأکید کرده که این مصونیت به معنای بی‌گناهی نیست. سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیه‌ای مکتوب اعلام کرد که «این یک تصمیم قانونی است که توسط وزارت خارجه بر اساس اصول عرفی، قدیمی و تثبیت شده حقوق بین‌الملل اتخاذشده» و «این ربطی به اصل پرونده ندارد».
اما سؤال اصلی اینجاست که چرا این دکترین، پس از برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره به مبنای عملکرد دولت بایدن در قبال بن سلمان و همراهانش در ریاض تبدیل شده است؟! فراتر از آن، بارها مقامات کاخ سفید مدعی شده‌اند که اجازه تنفس مؤثر به بن سلمان را در منطقه و حوزه روابط بین‌الملل نخواهند داد. عربستان سعودی گفته است که روزنامه‌نگار سابق واشنگتن‌پست در یک «عملیات خودسرانه» توسط تیمی از مأموران اعزام‌شده برای متقاعد کردن او برای بازگشت به پادشاهی عربستان کشته شده است. بااین‌حال، مقامات ایالات‌متحده گفتند که سازمان جاسوسی آمریکا(سیا) «با درجه اطمینان متوسط تا بالا» به این نتیجه رسیده است که محمد بن‌سلمان در این قتل دست داشته است. اما اکنون مقامات آمریکایی به‌سادگی این موضوع را لاپوشانی یا تحریف می‌کنند!
خاشقجی به متغیری وابسته تبدیل می‌شود
به نظر می‌رسد تاریخ مصرف مانور دموکرات‌ها بر روی پرونده قتل و مثله شدن جمال خاشقجی منتقد بن سلمان رسما پایان یافته است، مگر آنکه درنهایت بایدن و همراهانش برای همیشه امید معامله با ولیعهد سعودی‌ها را بربادرفته ببینند. به عبارت بهتر، در اینجا مثله شدن جمال خاشقجی برای دموکرات‌هایی که خود اصلی‌ترین مؤسس گروه‌هایی تروریستی مانند داعش و بوکوحرام محسوب می‌شوند، کمترین محلی از اعراب ندارد بلکه این «رفتار بن سلمان»است که درنهایت تعیین‌کننده نوع رفتار مقامات کاخ سفید با حکومت کنونی ریاض می‌باشد. اکنون به نظر می‌رسد بایدن قصد دارد تمامی ژست‌های نمایشی خود در محکومیت قتل خاشقجی و حتی مخالفت با جنگ یمن را کنار گذارد و نقش پشت پرده خود در حمایت از تروریسم سعودی را وارد فاز آَشکار سازد. از ابتدا مشخص بود که دولت بایدن روزنه‌ای را در خصوص بازگشت مناسبات قبلی با ولیعهد سعودی‌ها باز گذاشته است! انتشار رسمی گزارش محرمانه نهادهای امنیتی آمریکا در تأیید نقش مستقیم بن‌سلمان در قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی و در نظر گرفتن مجازات‌هایی غیرمتناسب با آن، به‌وضوح از این تاکتیک پرده برداشته بود. قطعا با توجه به اعلام رسمی نهادهای امنیتی آمریکا مبنی بر قاتل بودن محمد بن سلمان در پرونده خاشقجی، باید مجازات حداقلی متناسب یا این جنایت علیه وی اعمال شود اما تصمیم اخیر دولت آمریکا به‌وضوح نشان داد که نگاه ماهوی و واقعی آن‌ها نسبت به پرونده قتل فجیع و غیرقابل‌تصور خاشقجی چگونه است!
آیا بن سلمان از جمهوری‌خواهان دل می‌کند؟
نکته پایانی، به ارتباطات آتی بن سلمان و حزب جمهوری‌خواه بازمی‌گردد. به‌رغم اعلام رسمی حضور ترامپ در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴، احتمال دارد حزب جمهوری‌خواه درنهایت وی را به‌عنوان نامزد رسمی معرفی نکند! در چنین شرایطی ممکن است درنهایت ترامپ از بن سلمان بخواهد تا ضمن معامله با دموکرات‌ها، بازی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست جمهوری آتی را بر هم بزند! در چنین شرایطی اساسا نحوه بازی بن سلمان در قبال جمهوری‌خواهان مشخص نیست و تابعی از نحوه تعامل یا تقابل این حزب با رئیس‌جمهور سابق آمریکاست. لازم به ذکر است که پس از انتشار گزارش قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی، دولت آمریکا برای ۷۶مقام سعودی محدودیت صدور روادید اعلام کرد. این محدودیت‌های صدور روادید شامل تعدادی از مقام‌های ریاض، خانواده‌های آن‌ها و گارد سلطنتی سعودی شد اما محمد بن سلمان به‌عنوان عامل و فرمانده اصلی این عملیات تروریستی و خونین تحریم نشد!بنابراین، اصلی‌ترین معضل دموکرات‌ها در قبال بایدن مربوط به ماجرای ارتباطات گسترده ولیعهد سعودی‌ها و نزدیکان بن سلمان با ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا و داماد وی جرد کوشنر می‌باشد.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب