یکی از شیوه های مرسوم و کاربردی برای رسیدن به هدف استفاده از قدرت سخت است. بررسی بودجه نظامی کشور های قدرتمند نشان می دهد که آنها با درک واقع بینانه از وضعیت موجود جهانی جهت اعمال فشار و نفوذ در دیگر کشور ها همچنان به تقویت منابع قدرت سخت خود ادامه میدهند. حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی یکی از موارد استفاده از این جنبه قدرت است. آمریکا با حمله به عراق تلاش مضاعفی برای استفاده از منابع قدرت جهت مسلط شدن بر این کشور به کار بست. [1]
از زمان اشغال عراق، نفوذ و تسلط بر بخش نظامی و امنیتی این کشور در دستور کار ایالات متحده قرار گرفت به همین جهت آمریکا برای تأمین اهداف خود در عراق از جمله تأمین منابع انرژی و تأمین امنیت انتقال آن ، مهار ایران، حفظ امنیت رژیم صهیونیستی و ممانعت از گرایش بغداد به شرق از تهدیدات موجود و ابزارهای نظامی و امنیتی برای نفوذ در ساختارها و لایه های نظامی عراق استفاده کرد. [2]
با وجود نفوذ بسیار آمریکا در عراق ، پارلمان این کشور در ژانویه 2020 ( دی ماه 1398) به دلیل استفاده غیر قانونی آمریکا از خاک عراق در اجرای عملیات ترور شهیدان مقاومت مصوبه اخراج نیروهای آمریکایی را به تصویب رساند و در آخرین دور گفتگوهای استراتژیک میان دو کشور که در دولت مصطفی الکاظمی صورت گرفت توافق شد که "تا 31 دسامبر 2021 هیچ نیروی آمریکایی با نقش جنگی در عراق وجود نخواهد داشت." با این حال واشنگتن به انحاء مختلف برای دور زدن این قانون و حفظ نیروهای نظامی در خاک عراق تلاش کرده است. در دسامبر 2022 هیئت نظامی بلند پایه آمریکا شامل، مایکل کورلا فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) و ژنرال متیو مک فارلین، فرمانده نیروهای ائتلاف بین المللی در عراق و سوریه در دیدار با السودانی مجدداً خواسته آمریکا برای همکاری های نظامی با بغداد را مورد تأکید قرار دادند و السودانی نیز از " اهمیت ادامه کار مشترک به ویژه در زمینه مشاوره و آموزش نیرو های عراقی که به طور موثر و حرفه ای درگیر مقابله با تروریسم هستند" سخن گفت. اخیرا نیز فرماندهان نظامی عراق به دعوت پنتاگون به ایالات متحده سفر کردند که نشان میدهد کاخ سفید در تلاش است تا بتواند همچنان حضور خود را در عراق به اشکال گوناگون حفظ کند. [3]
گفته شده در مذاکرات میان بغداد و واشنگتن مواردی چون تجهیز نیرو های عراق به تسلیحات، آموزش، پشتیبانی و پرونده های دیگر و همچنین حضور مبهم آمریکا در عراق و عدم اطلاع بغداد از تعداد سربازان آمریکایی و مناطق استقرار آنها مطرح شده است. در این میان ایالات متحده خواسته هایی نیز مطرح ساخته که برخلاف منافع داخلی عراق است. [4]
در سال های اخیر نیازمندی های تسلیحاتی عراق برای دستیابی به سلاح های پیشرفته از سوی آمریکا نادیده گرفته شده است و از طرفی بالا بودن هزینه خرید و نگهداری سلاح های آمریکایی نسبت به نمونه های مشابه از دیگر تأمین کنندگان جهانی باعث شد تا عراق برای رفع نیاز تسلیحاتی خود به کشورهای دیگری گرایش پیدا کند به همین جهت در مذاکرات اخیر میان دو کشور ، واشنگتن با طرح خواسته هایی به دنبال جلوگیری از سوق یافتن عراق به سمت خرید سلاح از دیگر کشور ها بوده است. [5]
موضوع مهم دیگری که توسط واشنگتن مطرح شده این است که آنها در ازای تجهیز تسلیحاتی نظامی و هوایی عراق خواستار انحلال سازمان مردمی الحشد الشعبی شدهاند. [6]
ایالات متحده در حالی این درخواست ها را مطرح ساخته که هرگز به وعده های خود پایبند نبوده و فقط به دنبال گسترش نفوذ خود در عراق و کنترل آسمان عراق است. گواه این مدعا هم حمله داعش به عراق بود که آمریکا فقط تماشاگر اوضاع بود. ارائه آموزشهای غیرکاربردی از یکسو و عدم تعهد آمریکا به تحویل به موقع تسلیحات مورد نیاز عراق که طی قراردادهای نظامی از آمریکا خریداری کرده بود سبب شد که ارتش عراق در مقابله با یورش داعش از کار بیفتد و عرصه برای جولان تکفیری ها فراهم شود.
ناکارآمدی آموزش های نظامی به ارتش و پلیس عراق . عدم پایبندی آمریکا به قراردادهای تسلیحاتی خود که در چارچوب توافقنامه امنیتی صورت گرفت کار را به جایی رساند مردم عراق خود دست به کار شدند تا با فتوای مرجعیت دینی و شکل گیری نیروی مردمی حشد شعبی یورش گسترده داعش دفع شد و عراق با استفاده از ظرفیت ایران و کمک های آن از مهلک داعش جان به در برد.
با نگاهی به کارنامهی همکاری نظامی و امنیتی آمریکا میتوان نتیجه گرفت که هدف اصلی واشنگتن نفوذ بیشتر در این کشور و تلاش برای ممانعت از تقویت حوزه نظامی عراق بوده است. در واقع آمریکا همه تلاش خود را به کار گرفته است که عراق به سمت رقبایش متمایل نشود و این کشور را به مثابه قلمرو نفوذ خود میداند زیرا به جایگاه ژئوپلتیک عراق واقف است . [7]
مرضیه شریفی
[1] https://basirat.ir/fa/news/349784/
[2] https://www.mashreghnews.ir/news/1517016
[3] https://rahnama97.ir/fa/news/14856/
[4] https://www.fardanews.com/73/1238261/
[5] https://rahnama97.ir/fa/news/14856/
[6] https://www.farsnews.ir/news/14020521000862
نظر
ارسال نظر برای این مطلب