دلارهای نفتی سعودی به دنبال گشودن جبهه جدید منطقه‌ای علیه ایران

مذ
کمک نفتی یک‌ میلیارد دلاری ریاض به اسلام‌آباد مورد توجه فایننشال‌تایمز قرار گرفته است. فرحان بخاری و استفانی فایندلی، با انتشار یادداشتیبا عنوان «سعودی‌ها با توافق نفتی با پاکستان راه نفوذ ایران را سد می‌کنند» به انگیزه‌های این ماجرا نزد دو طرف پرداخته‌اند.
از سر گیری کمک‌های نفتی
مقامات در اسلام آباد خبر داده‌اند که عربستان سعودی موافقت کرده تا کمک‌های نفتی به پاکستان به ارزش سالانه دست‌کم ۱,۵ میلیارد دلار از ماه جولای از سر گرفته می‌شود. چرا که ریاض در تلاش برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه است.
سال گذشته، پس از آن‌که دولت اسلام‌آباد عربستان سعودی را بابت موضع هند در قضیه کشمیر تحت فشار گذاشت، ریاض خواستار بازپرداخت وام سه میلیارد دلاری توسط پاکستان شد.
با این حال، با دیدار عمران خان، نخست وزیر پاکستان و محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی در ماه مه، اختلافات میان این دو متحد دیرینه تا حدودی کاهش یافته است.
جبهه‌ای جدید منطقه‌ای علیه ایران
به گفته تحلیلگران، اخبار مربوط به توافق نفتی با پاکستان در حالی منتشر شده که عربستان سعودی در حال مذاکرات دیپلماتیکی با ایالات متحده و قطر برای ایجاد جبهه‌ای جدید علیه جمهوری اسلامی ایران است. ریاض در ماه ژانویه به محاصره سه‌ساله قطر خاتمه داده و گفته می‌شود در تلاش برای جلب رضایت جو بایدنِ تقریبا تازه‌کار است.
این در حالی است که اخیرا پاکستان به رقبای منطقه‌ای عربستان سعودی، ایران و ترکیه نزدیک‌تر شده بود، که به همراه مالزی در تلاش برای ایجاد یک بلوک تازه اسلامی – در رقابت با سازمان همکاری اسلامی به رهبری عربستان سعودی- هستند
اخیرا عمران خان با رجب طیب اردوغان، روابط نزدیکی برقرار کرده است و مردم پاکستان را ترغیب می‌کند تا سریال تلویزیونی تاریخی قیام طغرل را -که مروج ارزش‌های اسلامی‌ست- تماشا کنند.
گام‌به‌گام در جهت رفع سوءتفاهمات
علی شیبی، مفسر اهل سعودی که با دیدگاه‌های رهبران این کش.ر آشناست معتقدست روابط بین ریاض و اسلام آباد در مدت اخیر شکرآب شده بود، اما دیدارهای دو جانبه اخیر به نوعی سوءتفاهمات را رفع و روابط را تا جایی ارتقا بخشید که پرداخت اعتبارات نفتی به زودی از سر گرفته می‌شود.
یک مقام ارشد دولت پاکستان هم به فایننشال تایمز گفته: «روابط ما با عربستان سعودی سریع‌تر از [کاهش یافتن آن] بهبود یافته است. حمایت عربستان سعودی از طریق پرداخت‌های تعویق افتاده [نفتی] انجام خواهد شد و سعودی‌ها به دنبال از سرگیری برنامه‌های سرمایه‌گذاری در پاکستان هستند». پیشنهاد کنونی عربستان کم‌تر از نیمی از تسهیلات پیشین نفتی است که بالغ بر ۳,۴ میلیارد دلار ارزش داشت و با سرد شدن روابط فی‌مابین، متوقف شده بود.
فهد رئوف، پژوهشگر اقتصادی در کراچی باور دارد: «هر مقدار دلار یاری‌گر ماست، چرا که بارها و بارها ما با بحران حساب جاری مواجه هستیم. و با قیمت ۷۰ دلار برای هر بشکه نفت، این کمک قابل توجهی به شمار می‌رود».
بازسازی روابط بین‌المللی
ذخایر خارجی پاکستان در ماه ژوئن چیزی بیش از ۱۶ میلیارد دلار بود، و این در حالی است که تا پیش از اجرایی شدن برنامه ۶ میلیارد دلاری صندوق بین المللی پول در سال ۲۰۱۹، بالغ بر ۷ میلیارد دلار بود.
به گفته رابین میلز، مشاوره انرژی: «عربستان سعودی و پاکستان متحدانی هستند که روابطشان همیشه در نوسان بوده است. در حالی که روابط پاکستان و ایران از آن‌چه که همیشه تصور می‌شود بهتر است». او معتقدست زمانی را که سعودی برای این کار انتخاب کرده جالب توجه است چرا که ایران در آستانه رفع تحریم‌های آمریکا در حال آماده‌سازی برای افزایش صادرات نفت خود است.
احمد رشید، نویسنده کتاب‌هایی درباره روابط میان افغانستان، پاکستان و طالبان، معتقدست که عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است ریاض را برای راه اندازی مجدد تسهیلات نفتی تحریک کند. به گفته او «به طور کلی سعودی‌ها درگیر یک مأموریت بازسازی هستند. آنها به دنبال اصلاح روابطشان با ایالات متحده و از سرگیری رابطه با قطر هستند».
به گفته او این مسئله ممکن است تا حدی تحت تاثیر با نیاز ایالات متحده به پایگاه‌های نظامی برای تدارک و پشتیبانی حملات ضدتروریستی در افغانستان از طریق خاک پاکستان باشد، اما افزون بر آن اولویت سعودی‌ها احتمالاً جلوگیری از سقوط اسلام آباد در دامن تهران است. رشید خاطرنشان می‌کند که پاکستان میان چین -که میلیاردها دلار در پروژه‌های زیربنایی سرمایه‌گذاری کرده- و ایالات متحده گرفتار شده است.
به اعتقاد رشید: «پاکستان باید این بازی را با دقت پیش ببرد ، این کشور محتاج به پروژه جاده ایریشم چین است، و از سوی دیگر وابستگی‌اش به وام‌های غربی نیز غیر قابل انکار است: این یک بازی بسیار پیچیده است».