در دنیای پر از زرقوبرق رسانهای امروز، خیلیها ترکیه را بهعنوان یکی از برترین مقاصد گردشگری در محدوده غرب آسیا و شرق اروپا میشناسند، بعضیها هم به تورم بالا و حدوداً هفتاددرصدی، برخی هم بهتبع کودتاهای پیدرپی رخداده در این کشور به کشوری با احتمال وقوع زلزله سیاسی! اما زندگی در ترکیه زوایای دیگری هم دارد. در کنار تصاویر زیبا از شهرها و مناطق توریستی و تلاش دلالان املاک جهت فروش آپارتمان به متقاضیان خارجی، واقعیتهایی از نژادپرستی و خودبرتربینی نهفته است تا جنگ بر سر حجاب و حتی زنکُشی!
در ابتدا باید یادآور شد اینکه امروز به مناقشات بر سر حجاب و به معضل زن کشی در ترکیه پرداخته میشود فقط مربوط به مدتزمان اخیر نبوده و این معضلات دستکم چندین دهه در حال تکرار است[1] و اینک ضمن گسترش شبکههای اجتماعی و فراگیر شدن رسانههای جمعی، با وسعت بیشتری اطلاعرسانی میگردد. اما داستان برمیگردد به ویدیویی که در آن مردی ترک با قساوت تمام در مقابل چشمان فرزندان خود و بسیاری از همسایگان با چاقویی در دست همسر خود را سلاخی کرده و دستبهدست شدن این ویدیو در فضای مجازی. حال پس از گذشت ماهها و انتشار در مقیاس وسیع این ویدیو، اخبار و ویدیوهای دیگری از زن کشیهایی پیدرپی در ماههای اخیر منتشر گردیدند که واکنشهای بسیاری را موجب شده است[2]. از توجیه این اعمال و تقلیل آن به یک حرکت جنونآمیز فردی تا واکنشهای افراطی جنبشهای مرد ستیز یا فمینیستی. اما بازهم یک موضوع مهم در پس این ویدیو مغفول مانده و آن رشد بالای جرم و جنایت در ترکیه است که با رِندی بسیاری از اهالی رسانههای بهظاهر مستقل ترک و کاملاً آگاهانه و هدفمند در پس مناقشات بدیهی بین زنان و مردان پنهانشده است.
واقعیت همین است که طی سالهای اخیر برخلاف چهره نمایش دادهشده از پیشرفتهای ترکیه در اهداف گردشگری و رفاه اجتماعی در این کشور، شاهد حجم بالایی از نژادپرستی و رفتارهایی ناشی از کینه و عداوت نسبت به همنوعان بشری خود در این کشور هستیم. برای دریافت تصویری واقعیتر از این وضعیت و نحوه برخورد جامعه ترکیه نتنها با مهاجران بلکه مردم خود آن کشور، فقط کافی است برخی اخبار روزها و ماههای گذشته را مرور کرد. همانجاییکه در کنار اخبار ضربوجرح یا ناپدید شدن دختران ترک، شاهد کتک خوردن مهاجری نوجوان در عین سنگدلی تمام توسط جوانان ترک و یا تجاوز به دختری عراقی بهصورت دستهجمعی یا حمله به خانوادهای سوری در اتوبوس شهری و یا ضربات مهلک به سرو گردن جوانی یمنی بودیم و یا آنجایی که در ویدیوهای متعددی شاهد دستدرازی و تعدی به حجاب بانوان هستیم. حال اما این قبیل حرکات وحشیانه نتنها کاهشی نداشته است، بلکه افزایش چشمگیری را تجربه کرده و با تسری به دیگر افراد جامعه شاهد برخوردهای قهری و قلدرمآبانه زنان و مردان ترک با زنان محجبه و توهینهای آنها حتی به هموطنان خود بهغیراز قشر مهاجرین یا به قول ترکها "یابانجی" (خارجیها) هستیم.
در سالهای اخیر ویدیوها و گزارشات بسیاری از برخوردها و خشونتهای کلامی و تحقیرآمیز تا تجاوز و تعدی به زنان و دختران محجبه مخابره شده و این خود گواهی بر حقیقت کیفیت زندگی و امنیت عمومی در ترکیه است. برخلاف آنچه در رسانهها و فیلمها و سریالهای زرد ترکی نشان داده میشود در زیرپوست شهرهای ترکیه جریانی بهشدت جهنده در حال بلعیدن امنیت عمومی بوده و با گسترش خوی وحشیگری، عموم مردم و ساکنین این کشور را تحت شعاع قرار داده است. بهطوریکه بارها در آمار رسمی منتشره در ترکیه هم اشارهشده است که تعداد زنانی که در ترکیه مورد خشونت و قتل قرار می گیرند، به شدّت در حال افزایش است[3] و ماهانه چند صد مورد گزارشات مختلف از ناپدید شدن زنان و دختران و یا خشونت علیه آنان دیده میشود که عموماً قربانی خشونتهای خانگی بوده و حتی در موارد بسیاری هم منجر به قتل میشوند.
در پایان باید یادآور شد که شاید جذابیتهای معرفیشده از ترکیه موجب جذب هزاران ایرانی، روس، افغان، عرب و حتی آذری شده باشد ولی در واقعیت این نتیجه غلبه تبلیغات بر واقعیات است که بصورت کاملاً هدفمندی موجب شده است این حقایق یا خیلی دیر به گوش مهاجران و عموم مردم برسد یا حتی هرگز نرسد. تحولات عظیم در رفتارهای اجتماعی عموم مردمان ترک نشاندهنده نوعی نژادپرستی و هرجومرج جمعی در اجتماع است که نمود آن را در رفتارهای جمعی و فردی مردمان این کشور شاهد هستیم و میتوان این واقعیات غیر قابل کتمان را در کنار تمام جذابیتهای معرفی شده، به عنوان بخش جدایی ناپذیری از وضعیت جامعه ترکیه به حساب آورد.
نوید دانشور
نظر
ارسال نظر برای این مطلب