105
وبگاه شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در یک مطلب تحلیلی روز یکشنبه به تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای ایران پرداخته و با توجه به اتمام ظرفیت تحریم‌ها علیه ایران نوشته است گزینه‌های دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا علیه تهران ته کشیده‌اند.
سی‌ان‌ان در این تحلیل با بیان این ادعا که تنش‌های دیرپا بر سر توانمندی‌های هسته‌ای ایران به «نقطه بی‌بازگشت» رسیده است یادآوری کرده است تهران سرعت برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را به سطحی بی‌سابقه از زمان حصول برجام میان ایران و قدرت‌های جهانی افزایش داده است.
نگارنده در ادامه به اقدامات جمهوری اسلامی ایران از جمله قطع دوربین‌های نظارتی آژانس و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات غنی‌سازی نطنز در واکنش به تصویب یک قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرده است.
اعضای شورای حکام چهارشنبه گذشته قطعنامه‌ای را به تصویب رساندند که ایران را به عدم همکاری با نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل متحد متهم می‌کند. جمهوری اسلامی ایران ضمن رد ادعاهای مطرح‌شده در این قطعنامه چند اقدام جبرانی را در واکنش به آن در دستور کار قرار داده است.
«سی‌ان‌ان» در ادامه ادعا می‌کند سرعت گرفتن برنامه هسته‌ای ایران در بحبوحه تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا رخ داده است. این رسانه همچنین مدعی شده است مذاکرات رفع تحریم‌ها به‌دلیل اختلاف بر سر خروج نام سپاه از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» متوقف شده است.
ادعای سی‌ان‌ان در حالی مطرح شده است که مقام‌های ایران بارها ادعاهای مطرح‌شده از سوی طرف‌های غربی درباره اینکه مسئله رفع تحریم‌ها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تنها موضوع اختلافی باقی‌مانده در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین بوده است، رد کرده‌اند،
به‌عنوان مثال، «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه خود در تاریخ پنجم خردادماه در حاشیه برگزاری اجلاس «داووس» سوئیس در همین باره گفت: «نباید مسائل را تنها به یک موضوع تقلیل داد.»
وزیر امور خارجه ایران افزود: «موضوع اف‌تی‌او [و خارج‌کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی] تنها یکی از سطوح مذاکرات غیرمستقیم ما با آمریکایی‌ها بود، اما پیش از آن، هنوز مسائل دیگری باقی مانده است که آنها نیز مهم‌اند.»
سی‌ان‌ان در بخش دیگری از تحلیل خود به نقش خروج آمریکا از برجام در دوران «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در شکل‌گیری وضعیت فعلی پرداخته است. در این تحلیل آمده است: «ترامپ هنگام خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ از موجی از تحریم‌های کوبنده علیه اقتصاد ایران رونمایی کرد.»
در ادامه آمده است: «دولت در آن زمان دریافته بود که ایران به مفاد توافق پایبند بوده، اما ترامپ با اشاره به تداوم سیاست‌های مداخله‌جویانه ایران در خاورمیانه از طریق گروه‌های شبه‌نظامی اصرار داشت این توافق را همانند بسیاری از سیاست‌های باراک اوباما فسخ کند.»
دولت جو بایدن هنوز در عملیاتی کردن وعده‌هایش مبنی بر بازگرداندن دوباره آمریکا به برجام موفق نبوده است. سی‌ان‌ان می‌نویسد: «بایدن به‌عنوان یکی از مخالفان سرسخت سیاست موسوم به “کارزار فشار حداکثری”، مذاکرات را بعد از روی کار آمدن احیا کرد.»
در ادامه این تحلیل آمده است: «با وجود این، سیاست جو بایدن تا کنون موفقیتی در جان‌بخشی به توافق نداشته است، ضمن آنکه ایران هم با تخطی کردن از تعهداتش در توافق، به‌طور مستمر خواسته‌های خود را افزایش داده است.»
سی‌ان‌ان در حالی ایران را به عدول از تعهداتش متهم کرده است که تمامی اقدامات جبرانی ایران ذیل مفاد برجام انجام شده‌اند. تهران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش در توافق عمل کرد، اما از اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد تعهداتش را کاهش می‌دهد.
اقدامات جبرانی ایران ذیل بندهایی از برجام انجام شده‌اند که به تهران اجازه می‌دهد تعهداتش را در واکنش به نقض عهد طرف‌های مقابل کاهش دهد. تهران این اقدام را با توجه به قصور طرف‌های اروپایی در عمل به وعده‌هایشان در دستور کار قرار داد.
سی‌ان‌ان می‌نویسد این تحولات در شرایطی رخ می‌دهند که گزینه‌های بایدن، با توجه به اینکه تحریم‌های دولت ترامپ علیه ایران همین حالا در حال اجرا هستند به اتمام رسیده‌اند: «ضمن اینکه، گزینه‌های بایدن با توجه به آنکه آمریکا در دوران ترامپ ایران را تحت تحریم قرار داده است ته کشیده‌اند.»
مسئله اتمام ظرفیت اثرگذاری تحریم‌ها بر اقتصاد ایران پیش از این هم توسط آمریکایی‌ها مورد اعتراف قرار گرفته است. در یکی از آشکارترین مورد چنین اعترافاتی، «رابرت او برایان»، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ اکتبر سال ۲۰۲۰ اعتراف کرده بودکه دیگر عملاً هیچ تحریمی علیه ایران باقی نمانده است که دولت آمریکا به‌کار نگرفته باشد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در دولت بایدن هم در یکی از نخستین گزارش‌های خود در سال ۲۰۲۱ تصریح کرده بود که استفاده مفرط و نادرست ترامپ از تحریم‌ها، ظرفیت استفاده از آنها را کاهش داده است.
سی‌ان‌ان در تحلیل خود نوشته است: «تحریم‌ها ضربه سنگینی به اقتصاد ایران وارد کرده‌اند اما آن را نابود نکرده‌اند، ضمن آنکه ممکن است ایران نسبت به جریمه‌های اقتصادی بیشتر، حساسیت‌زدایی شود. ترورهای مقام‌های ارشد [ایران] توسط اسرائیلی‌ها در سال‌های اخیر ـ از جمله ترور یک دانشمند هسته‌ای برجسته ـ هم موفقیتی در مهار غنی‌سازی اورانیوم ایران به دست نیاورده‌اند.»
نگارنده در پایان مقاله، گزینه نظامی علیه ایران را هم با توجه به پیامدهای آن برای آمریکا در منطقه منتفی دانسته است.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب