فتاح؛ نامی ماندگار



آبان 1401 بود که خبر ساخت موشک هایپرسونیک در رسانه‌‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران مطرح شد. به دنبال آن دشمنان ایران سعی کردند این خبر را رد کرده و صرفاً یک تبلیغ رسانه‌ای بدانند. تا اینکه در طلوع روز 16 خرداد 1402 ایران با رونمایی از موشک هایپرسونیک «فتاح»، جزو چهار کشور دارای این فناوری شد. فتاح به معنای نصرت دهنده نامی است که فرمانده معظم کل قوا، سید علی خامنه‌ای بر این ابرموشک نهاد.

این نوع از موشک‌ها از لحاظ سرعت به سه نوع مادون صوت، فراصوت و قاره پیما دسته‌بندی می‌شوند. به عنوان مثال، موشک‌های کروزی از نوع HY۲ و C۸۰۲ چینی و توماهاوک آمریکایی فرا‌صوت هستند اما موشک کینژال روسی هایپرسونیک است. معمولا موشک‌های هایپرسونیک بین ۵ تا ۱۰ ماخ سرعت دارند و هر ماخ ۱۲۲۵کیلومتر بر ساعت است. موشک‌های هایپرسونیک در سرعت‎های بسیار بالا، قابلیت مانور و تغییر مسیر دارند؛ به طوری که سامانه‌های پدافند ضد موشکی نمی‌توانند هدف و مسیر آن را پیش‌بینی کنند و آن را مورد اصابت قرار دهند که از این رو در دنیا، کشورهای بسیار کمی از موشک هایپرسونیک برخوردارند. [1]4 کشور روسیه، چین، ایالات متحده و اکنون کره شمالی همگی تاکنون موشک های هایپرسونیک را آزمایش کرده اند.

موشک های هایپرسونیک، که مانند موشک های بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته ای هستند، می توانند بیش از پنج برابر سرعت صوت حرکت کنند. نکته مهم دیگر این است که یک موشک هایپرسونیک قابلیت مانور بالایی دارد (مانند موشک کروز)، که ردیابی و دفاع در برابر آن را برای سیستم های ضدموشکی بسیار دشوارتر می کند.

در حالی که کشورهایی مانند ایالات متحده سیستم هایی برای دفاع در برابر موشک های کروز و بالستیک طراحی کرده اند، توانایی ردیابی و سرنگونی یک موشک هایپرسونیک همچنان محل تردید جدی است.[2]

به دنبال رونمایی ایران از نخستین موشک هاپیرسونیک فتاح، اولین واکنش‌ها را رسانه‌های عبری زبان در پی نگرانی‌های شدید خود مطرح کردند موشکی که 400 ثانیه‌ای به تل‌آویو می‌رسد باید هم سبب نگرانی رژیم صهیونیستی شود. بعد از آن منابع رسانه‌ای زیادی به واکنش در این باره پرداختند که به برخی از آن‌ها در ادامه اشاره می‌شود. از جمله:

خبرگزاری آمریکایی «یونایتد پرس» به دنبال رونمایی از موشک هایپرسونیک فتاح، گزارشی درباره نگرانی واشنگتن در خصوص ناتوانی در برابر این موشک‌ها منتشر کرد.

طبق این گزارش، مقامات دفاعی آمریکا هشدار داده‌اند که تسلیحات هایپرسونیک توسط سامانه‌های زمینی و فضایی موجود قابل شناسایی و ردیابی نیستند.

«مایکل گریفین» معاون سابق تحقیقات و دفاع مهندسی، وزارت دفاع آمریکا چندی قبل در جلسه استماع کنگره گفته بود که ایالات متحده سامانه‌ ای ندارد که بتواند دارندگان موشک‌ هایپرسونیک را به شیوه‌ای مشابه در معرض خطر قرار دهد. وی خطاب به قانونگذاران آمریکایی اظهار داشت: «ما دفاعی برابر این سامانه‌های موشکی نداریم.»

وبگاه شبکه خبری «العربیه» نیز اظهار نظرهایی از مقامات آمریکایی منتشر کرد. به گفته دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا، ایران بیشترین شمار موشک بالستیک در منطقه را دارد. «انجمن کنترل تسلیحات» در «واشنگتن دی سی» اعلام کرد که موشک‌های بالستیک کوتاه برد و میان برد ایران شامل «شهاب-۱» با برد ۳۰۰ کیلومتر، «ذوالفقار» ۷۰۰ کیلومتر، «شهاب-۳» ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر،موشک «عماد-۱» تا ۲۰۰۰ کیلومتر و «سجیل» در حال توسعه تا ۲۵۰۰ کیلومتر برد دارند.[3]

گروه مقاومت اسلامی النجبا یاداشتی با این تیتر نوشت:« فتاح مچ اسرائیلی‌ها را خواباند» و بعد از شرح دستاورد ایران نوشت: تمام این ماجرا را می‌توان در یک مثل عربی خلاصه کرد: «انقلب السحر علی الساحر»، (ایران، سحر را به ساحر برگرداند).[4]

بنابراین، رونمایی از ابرموشک فتاح پیام‌های مهم و حساسی نه تنها برای دشمنان و رقبای ایران بلکه برای جهانیان داشت. پیام‌های که به خوبی و واضح مخابره شد. اصلی‌ترین پیامی که داشت این بود که جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود و همواره در حال پیشرفت و قدرتمندتر شدن است.

 و قطعا دستیابی ایران به موشک هایپرسونیک به معنای این است که تلاش رژیم صهیونیستی و هزینه کردن آن برای ایجاد چتر پدافندی در مقابله با موشک‌های ایران، ناموفق بوده است. اما نکته مهم‌تر این است که موشک‌های هایپرسونیک می‌تواند کلاهک اتمی را هم حمل کنند و با امنیت بیشتری آن را به هدف مورد نظر برسانند، بنابراین ایران با ساخت این موشک جدید سعی دارد علاوه بر ایجاد بازدارندگی سطح بالا در برابر دشمنان، برتری نظامی خود را در منطقه غرب آسیا و خلیج‌فارس هم به‌عنوان یک منطقه پرآشوب تثبیت کند و ثبات منطقه را نیز تضمین نماید. هرچند پشتیبانی از برنامه‌های توسعه تکنولوژی متحدان ایران در سایر کشورهای دنیا هم بخش راهبردی دکترین دفاعی ایران است.[5]

از طرف دیگر یک ضرر بزرگ برای آمریکا است. ایالات متحده از این پس بازار تسلیحاتی خود در کشورهای منطقه غرب آسیا را از دست می‌دهد به عبارت دیگر ایران با دستیابی به فناوری ساخت ابرموشک‌ها امنیت کشورهای منطقه را نیز تضمین کرده و اجازه نمی‌دهد ثروت‌ها و منابع کشورهای منطقه به بهانه خرید سلاح و امنیت از کشورهای غربی، هدر رود.

در واقع ایران با تقویت قدرت بازدارندگی خود، امنیت کل منطقه را حفظ می کند و از آن در برابر حریصان، طمکاران و کسانی که در کمین ثروت و منابع‌شان هستند، محافظت می کند. قدرت ایران، منطقه را از کمک کشورهای غربی که فقط در فکر منافع نامشروع خود در منطقه و حفظ منافع خود بوده‌اند، بی نیاز می کند.[6]

در نهایت باید گفت علاوه بر اهمیت این دستاورد برای جمهوری اسلامی ایران، تحقق چنین مسئله‌ای برای دشمنان و حتی رقبا و دوستان ایران به صورتی اعجاب‌انگیز صورت گرفت و بار دیگر نشان داد تهران، راه شکست دشمنانش را به خوبی می‌داند. چرا که ایران با گذر از دسیسه فروپاشی و رد نقشه‌های بیگانگان، علاوه بر رسیدن به دستاوردی نظیر فتاح، اکنون سران آمریکایی و اروپایی را مجبور به بازنگری تصمیمات خود درباره توافق هسته ای(برجام) کرده است.

 حکیمه زعیم‌باشی

 1. https://www.jamejamdaily.ir/Newspaper/item/159990

2. https://www.asriran.com/fa/news/806401

3. https://www.fardanews.com/fa/tiny/news-1225688

4. https://alnujaba.ir/

5. https://www.jamejamdaily.ir/Newspaper/item/159990

6. https://fa.alalam.ir/news/6635353