نیجریه با جمعیتی بیش از 170میلیون نفر که بیش از 60 درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل داده اند، پر جمعیت ترین کشور افریقاست. این کشور مناسبات امنیتی و نظامی و تجاری محکمی با رژیم صهیونیستی دارد، گارد محافظ رییس جمهور این کشور به طور سنتی توسط افسران موساد آموزش می بینند.[1]

نیجریه یکی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری اسرائیل غاصب در آفریقاست. پایین بودن سطح تخصصی کارشناسان نیجریه‌ای به همراه پایین بودن سطح تکنولوژی در این کشور باعث شده تا بازار 195 میلیون نفری نیجریه به روی شرکت‌های دولتی و خصوصی رژیم اشغالگر قدس باز شود و آن‌ها صدها قرارداد در حوزه‌های مختلف با کشور نیجریه منعقد کرده‌اند. مایکل فریمن، سفیر رژیم اسرائیل در نیجریه گفته است: حجم تجارت دوجانبه بین اسرائیل و نیجریه بین 200 تا 250 میلیون دلار در سال است[2].

بازار نیجریه به همراه پنج کشور آفریقایی اتیوپی، آفریقای جنوبی، غنا، کنیا و اوگاندا، نزدیک به 75 درصد صادرات رژیم اشغالگر قدس به آفریقا را به خود اختصاص داده و بنا به گزارشات اسرائیلی، میزان سرمایه‌گذاری و صادرات اسرائیل در نیجریه در سال 1401 در حدود 105 میلیون دلار بوده است.

حجم تجارت رژیم اسرائیل و نیجریه در سال 2011 تا 2021

 در حال حاضر نیجریه یکی از 14 کشور آفریقایی است که شرکت‌های معروف صهیونیستی در آن مشغول انجام پروژه‌های مخابراتی است. همچنین شرکت‌های صهیونیستی در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز در نیجریه مشغول به فعالیت هستند.

یهودیان «الایبو» در نیجریه خود را به نام «ایبو أبناء اسرائیل» می‌خوانند[3] و معتقدند که 1500 سال قبل، از فلسطین به غرب آفریقا مهاجرت کرده‌اند و اصل آن‌ها به سه سبط جاد، زبولون و منسی برمی‌گردد. بنا به گزارشات اسرائیلی، ایبوها در داخل معابد خود از خط عبری استفاده می‌کنند و ارتباطات قوی و محکمی با یهودیان آمریکا به‌ویژه یهودیان «بوسطن» دارند.

 آداب‌ورسوم یهودیان نیجریه از لحاظ خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها، حلال و حرام، ذبح و اعیاد، نماز و احکام عبادی براساس شریعت یهود استوار است و برخی از گروه‌های قومی جوامع نیجریه با انجام اعمال یهودی در ایگبوبا و ابوجا مستقر هستند و با سازمان‌های یهودی اسرائیلی و امریکایی ارتباط دارند.

برخی از آمارها تعداد یهودیان نیجریه را در حدود 4 هزار نفر ذکر کرده‌اند؛ هرچند که برخی از منابع رقم‌های بالاتری را عنوان کرده و ادعای حضور حدود 30 هزار یهودی در این کشور را دارند.

موشه رام، سفیر سابق رژیم اشغالگر قدس در نیجریه کلیدواژه نفوذ رژیم اشغالگر در نیجریه است. وی در سال 2007 به‌عنوان سفیر این رژیم در نیجریه انتخاب شد و نقش مهمی در راستای ارتقای سطح روابط فی‌مابین رژیم و نیجریه داشته است. وی علاوه بر نیجریه در نفوذ این رژیم در غرب آفریقا نقش مهمی داشته و به‌عنوان مهره اصلی و کلیدی رژیم در این رابطه محسوب می‌شده است[4]. در حال حاضر مایکل فریمن سفیر رژیم در نیجریه است.

در سال 2006 در ابوجا، پایتخت نیجریه، اولین گردهمایی تجار و بازرگانان صهیونیست و نیجریه برگزار شد و در همین سال وزرای امور خارجه دو طرف، یادداشت تفاهمی امضا کردند که براساس آن موظف به حمایت از طرف مقابل در مجامع بین‌المللی می‌گردیدند. [5].

با به قدرت رسیدن گودلاک جاناتان در سال 2010 در نیجریه ، روابط دو طرف به بالاترین سطح خود افزایش یافت و نیجریه به بیستمین شریک تجاری اسراییل در در زمینه صادرات تبدیل شد . از سال 2012 تا 2013 حجم صادرات نیجریه به رژیم صهیونیستی از 165 میلیون دلار به 276 میلیون دلار افزایش یافت .طی این زمان دهها هیأت بلند پایه سیاسی و اقتصادی بین نیجریه و اسراییل مبادله شد و سازمان همکاریهای بین المللی اسراییل MASHAV دهها پروژه و طرح عمرانی را در نقاط مختلف این کشور اجرا و به بهره برداری رساند.[6]

همچنین رژیم اشغالگر قدس ارتباطات قوی با قبیله ایبو ساکن در منطقه شرقی نیجریه دارند و توسط آن‌ها بر قدرت مرکزی و اغلب مسلمانان به ویژه شیعیان در نیجریه، اعمال فشار می‌کند. زیرا مهم‌ترین مواضع سیاسی مسلمانان و جنبش اسلامی نیجریه تأکید بر قطع مناسبات نیجریه با رژیم صهیونیستی است. بنابراین تل‌آویو و واشنگتن طی سال‌های اخیر به دنبال حفظ حاکمان وابسته در نیجریه، ایجاد فضایی برای مانور قدرت بوکوحرام و سخت‌گیری‌های شدیدتر علیه رهبر شیعیان این کشور(شیخ الزکزاکی) بوده‌اند.

اواخر سال 2015 (آذر ماه سال 94) وقتی شیخ الزکزاکی در نامه‌ای برای دولت مرکزی بر مطالبات خود جهت قطع رابطه با اسرائیل اصرار کرد، پاسخ دولت ریختن خون حدود 1000 شهید و تخریب حسینیه بقیة الله(عج) در زاریا بود که رسانه‌های خارجی انتشار خبر و گزارش درباره این جنایت را بایکوت کرده، گزارش‌های سازمان دیده‌بان حقوق بشر در این زمینه را نادیده گرفتند، در نتیجه این اتفاق شیخ ابراهیم الزکزاکی نیز توسط ارتش نیجریه زندانی و فعالیت شیعیان در این کشور ممنوع شد.[7]

28 جولای 2021 شیخ زکزاکی و همسرش با تبرئه از همه اتهامات پس از 6 سال از زندان آزاد شدند اما شرایط این روزهای نیجریه نشان می‌دهد که با وجود آزادی شیخ زکزاکی و همسرش از زندان اما فشارها ضد جنبش اسلامی و مسلمانان نیجریه همچنان ادامه دارد.

 حکیمه زعیم باشی

[1] . https://www.farsnews.ir/news/13940928001691

[2] . https://dailytrust.com/nigeria-israel-annual-bilateral-trade-hits-250m-envoy/#:~:text=59%3A23%20WAT-,Bilateral%20trade%20volume%20between%20Israel%20and%20Nigeria%20stands%20at%20between,Israel%20to%20Nigeria%20has%20said.

[3] . https://www.bbc.com/arabic/world-58953555

[4].https://www.mashreghnews.ir/news/1045415/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%84-%D8%A2%D9%88%DB%8C%D9%88-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7

[5] . https://www.iuvmarchive.org/fa/image/%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%B5%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C

[6] . https://www.farsnews.ir/news/13940928001691

[7] . https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/01/02/1361638