608
انبوهی از احزاب جدید که برخی از آنها توسط مقامات سابق شناختهشده رهبری میشوند، میتوانند در انتخابات بعدی کنست تأثیرگذار باشند. آیا اپوزیسیون نتانیاهو را از قدرت برکنار میکند، یا او بار دیگر در انتخابات پیروز میشود؟
انتخابات بعدی رژیم صهیونیستی که قرار است تا اواخر اکتبر ۲۰۲۶ برگزار شود، گرچه هنوز نزدیک به یک سال به آن مانده. اما از بسیاری جهات، فضای سیاسی رژیم از حالا وارد میدان رقابت شده است.
حداقل ۱۱ حزب جدید ثبتنام کردهاند، شرکای ائتلافی در حال مانور هستند و اپوزیسیون بار دیگر در جستجوی فرمولی برای برکناری بنیامین نخستوزیر و حزب راستگرای لیکود او هستند.
دولت فعلی در هفته آخر سال ۲۰۲۲ به قدرت رسید و ائتلاف گستردهای به رهبری نفتالی بنت و یائیر لاپید را که بهطور موقت، ۱۲ سال حکومت بیوقفه نتانیاهو را متوقف کرده بود، از قدرت بیرون راند. این ائتلاف که در ابتدا از لیکود به همراه چند حزب راستگرای افراطی و فوق-ارتدوکس تشکیل شده بود، تاکنون در طول یک دوره سهساله بیسابقه پرفرازونشیب، یکپارچگی خود را حفظ کرده است.
این دولت در زمان حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به رهبری حماس، که بدترین حمله در تاریخ رژیم صهیونیستی بود، و نیز در طول جنگ ویرانگر دو ساله پس از آن در غزه، در قدرت بود. دولت ائتلافی لیکود با اعتراضات گستردهای در سراسر سرزمینهای اشغالی مواجه شد؛ در ابتدا مخالفت عمومی با طرحهای جنجالی نتانیاهو برای بازنگری اساسی در دادگاهها و سپس ایستادگی آن در برابر مطالبه برای توافق با حماس برای آزادی گروگانهای در دست گروههای مقاومت در غزه.
یک موضوع دیگر، یعنی درخواست حریدیها برای تصویب قانونی درباره معافیت دیرینه دانشجویان یشیوا از خدمت سربازی، شاید بزرگترین تهدید علیه دولت بوده باشد. حزب فوق-ارتدوکس یهودیت متحد توراتی در اعتراض به عدم تصویب چنین قانونی در تابستان 2025، ائتلاف را ترک کرد و در نتیجه نتانیاهو بدون داشتن اکثریت در پارلمان، تنها دارای ۶۰ کرسی از ۱۲۰ کرسی کنست باقی ماند. شاس، حزب سفاردی حریدی، نیز اقداماتی برای ترک ائتلاف انجام داده است.
چالشگران اصلی دولت ائتلافی
در میان انبوه رقبا، چندین چهره سرشناس نسبتا سنگینوزن با احزاب سیاسی جدید وارد عرصه شدهاند: نفتالی بنت، نخستوزیر سابق، گادی آیزنکوت، رئیس پیشین ارتش رژیم صهیونیستی، و وزیر پیشین ارتباطات، یوآز هندل.
نفتالی بنت، متحد سابق و رقیب فعلی نتانیاهو که پس از انحلال ائتلافش در سال ۲۰۲۲ از سیاست کنارهگیری کرد در بهار امسال رسما حزب جدیدی را با نام موقت "بنت ۲۰۲۶" راهاندازی کرد. این حزب هنوز برنامه یا فهرستی از نامزدهای خود را ارائه نداده است، اما نظرسنجیها بهطور مداوم نشان دادهاند که این حزب برای کسب بیشترین آرا با لیکود رقابت خواهد کرد.
بنت در ماههای اخیر تلاش کرده است تا اپوزیسیون را متحد کند و با رهبران مختلف ضدنتانیاهو با هدف تشکیل یک «حزب بزرگ» که بتواند ائتلاف فعلی را شکست دهد، ملاقات کرده است. او همچنین گفته است که در صورت انتخاب، به دنبال هدف جاهطلبانه، و تاکنون محققنشده، یعنی تصویب قانون اساسی رژیم صهیونیستی و نیز تعیین محدودیت دوره نخستوزیری خواهد بود.
گادی آیزنکوت، رییس ستاد ارتش رژیم صهیونی، که یکی از پسرانش را در درگیریهای غزه از دست داد، به یکی از صریحترین منتقدان مدیریت جنگ توسط دولت تبدیل شد. او در ماه سپتامبر با جدایی از ائتلاف آبی-سفید، حزب خود به نام «یاشار» را تشکیل داد. ماتان کاهانا، وزیر اسبق امور مذهبی، نیز به همین ترتیب ائتلاف آبی-سفید را ترک کرد و به حزب جدید آیزنکوت پیوست. این جداییها، حزب سابق آنها را که مدت کوتاهی پس از حمله ۷ اکتبر در نظرسنجیها پیشتاز بود، دچار بحران کرده است.
شایعه شده است که آیزنکوت در حال بررسی ادغام با یک حزب موجود دیگر است. او قبلاً با بنت و نیز با لاپید، رهبر فعلی اپوزیسیون و رئیس حزب میانهرو اش عتید، ملاقات کرده است.
یوآز هِندل، نیز که مانند بنت در سال ۲۰۲۲ از سیاست کنارهگیری کرد، در سپتامبر با حزب HaMiluimnikim («ذخیرهها») مجدداً وارد عرصه شد؛ حزبی که بر ذخیرههای ارتش رژیم صهیونیستی، خانوادههای آنان و داوطلبان غیرنظامی متمرکز است. برخلاف دیگر چهرههای اپوزیسیون، هندل، وزیر اسبق ارتباطات از طیف راستمیانه، امکان مشارکت با حزب لیکود نتانیاهو را رد نکرده است.
به نظر میرسد خطرات برای اپوزیسیون واضح است: سیاستمداران و تحلیلگران می گویند که هماهنگی بین بنت، آیزنکوت، هندل و تعداد زیاد احزاب موجود ضدنتانیاهو میتواند یک بدیل معتبر در برابر نخستوزیر ایجاد کند. در عین حال، این خطر هست که احزاب کوچکتر اپوزیسیون حمایت کافی برای ورود به کنست را به دست نیاورند، در نتیجه آرای آنها هدر رود و نتانیاهو دوباره انتخاب شود، مشابه سناریویی که در سال ۲۰۲۲ محقق شد.
اوفر کنیگ، مدرس ارشد در کالج آکادمیک اشکلون و پژوهشگر در موسسه دموکراسی رژیم صهیونیستی، انتظار دارد که احزاب اپوزیسیون برای اجتناب از این نتیجه، تجمیع شوند.
او گفت:
"میتوان انواع چینشها را تصور کرد، اما به سختی میتوانم باور کنم که آنها به طور جداگانه وارد رقابت شوند."
او افزود که احزاب ضد نتانیاهو از درسهای خود عبرت گرفتهاند و آمادهتر و هماهنگتر از دفعه قبل هستند.
پس چرا اساساً حزب جدیدی ثبت میکنند؟ به گفته کنیگ، ثبت احزاب جدید اغلب یک تصمیم تاکتیکی است و بیشتر جهت ایجاد اهرم فشار است تا رقابت مستقل.
محاسبات نتانیاهو
در حالی که اپوزیسیون در تلاش است تا احزاب جدید را قبل از اعلام انتخابات منسجم کند، یک منبع آگاه از داخل دولت ائتلاف به تایمز اسراییل گفت که دولت فعلی چندان نگران ظهور یک بلوک متحد اپوزیسیون نیست. از دیدگاه نتانیاهو و متحدانش، ظهور احزاب بیشتر در اپوزیسیون صرفا میتواند یک اتفاق خوب باشد.
این منبع گفت:
" تفکر اصلی این است که ادغامها اتفاق نخواهد افتاد و اپوزیسیون با خردهاحزاب زیادی وارد انتخابات خواهد شد که از آستانه ورود به پارلمان عبور نخواهند کرد."
در حال حاضر، احزاب باید حداقل ۳.۲۵ درصد از کل آرا سراسری صحیح را به دست آورند تا وارد کنست شوند.
در نقطه مقابلِ اپوزیسیون که احزاب جدید مانند گلهای خودرو در بهار میرویند، استراتژی دولت ائتلاف عمل در جهت مخالف است، یعنی ادغام احزاب کوچکتر در فهرستهای متحدی که تقریباً قطعاً وارد کنست خواهند شد.
برای مثال، این منبع گفت تلاشهایی در جریان است تا از حرب صیونوت داتیت(صهیونیسم مذهبی) به رهبری بزائل اسموتریچ، وزیر دارایی، که طبق بسیاری از نظرسنجیها در عبور از آستانه ۳.۲۵ درصدی شکست میخورد، حمایت شود. به گفته این منبع، احتمالاً اسموتریچ مجبور خواهد شد بار دیگر با حرب اوتزما یهودیت (قدرت یهودی) به رهبری ایتامار بنگویر، وزیر امنیت ملی، وارد رقابت شود. در سال ۲۰۲۲، این دو حرب راستگرای افراطی نیروهای خود را ادغام کردند و با کسب ۱۴ کرسی، سومین فهرست از نظر تعداد کرسیها شدند و سپس پس از پایان انتخابات دوباره از هم جدا شدند.
عامل «عرب»
یک متغیر دیگر در انتخابات بعدی، که به صورت بالقوه تعیینکننده به نظر می رسد، این است که آیا احزاب عرب نیروهای خود را ادغام میکنند یا خیر. چهار حزب عرب — حداش (که یک عضو کنست یهودی نیز دارد)، راعم، طعال و بلد — در مذاکرات مستمر هستند تا بلوک فهرست مشترک سابق خود را قبل از انتخابات بعدی احیا کنند.
این فهرست متحد در اوج خود در سال ۲۰۲۰، ۱۵ کرسی به دست آورد و سومین حزب بزرگ در کنست شد. در انتخابات سال ۲۰۲۲، آنها به طور جداگانه وارد رقابت شدند و بلد بیش از صدهزار رأی به دست آورد، اما از آستانه انتخاباتی رد نشد و ضربهای به احزاب ضدنتانیاهو وارد کرد.
اوفر کنیگ معتقد است:
" بیبی [نتانیاهو] میداند که در حال حاضر هیچ سناریویی وجود ندارد که او به راحتی در انتخابات پیروز شود. هدف او اطمینان از این است که اپوزیسیون بدون حمایت احزاب عرب به ۶۱ کرسی نرسد."
اما احزاب عرب پیشتر نیز نقش کلیدی در جلوگیری از دستیابی نتانیاهو به اکثریت پارلمانی ایفا کردهاند و موفقیت آنها در بسیج مشارکت رأیدهندگان عرب میتواند «تشکیل دولت و باقی ماندن در قدرت را برای بیبی دشوارتر کند.
یک حزب جدید میتواند بر شانس جناحهای عرب تاثیر داشته باشد. آوی شاکد، تاجر و عضو سابق کنست از حزب کار، در ماه ژوئن یک حزب مشترک عرب-یهودی را به همراه دیرار امریخ از طمره و یورام دوری، استراتژیست، راهاندازی کرد. این حزب با نام «با هم موفق خواهیم شد» هدف خود را معرفی فهرستی نیمی یهودی و نیمی عرب از نامزدها اعلام کرده و همچنین تعهد به برابری جنسیتی داده است. هدف اعلامی آن افزایش مشارکت عربها در فرآیند سیاسی و اطمینان از حضور احزاب عرب در هر دولت ائتلافی آینده است.
شاکد نگران این نیست که حزب جدید ممکن است آرای احزاب عرب موجود را به سوی خود بکشد و باعث شود که آنها از ورود به کنست بازبمانند.
او به تایمز اسراییل گفت:
" هدف ما متحد کردن احزاب عرب و افزایش مشارکت رأیدهندگان عرب است که به هیچ وجه به اپوزیسیون آسیب نمیزند."
احزاب جدید، حاشیهای و نمادین
فراتر از بنت، آیزنکوت و هندل، میدان سیاسی رژیم صهیونیستی را چند دوجین حزب کوچک شلوغ کرده است که اکثر آنها در موقعیتی نیستند که محاسبات انتخاباتی را تغییر دهند، اما همچنان بینشی نسبت به جهت وزش بادهای سیاسی ارائه میدهند.
همچنان این گمانه وجود دارد که استندینگ توگدر — گروه فعال یهودی-عرب با بیش از ۵۰۰۰ عضو که پس از حمله ۷ اکتبر به مهمترین سازمان اعتراضی ضدجنگ داخلی تبدیل شده است — ممکن است حزب سیاسی خود را تشکیل دهد. البته، این گروه گفته است که یک جنبش مردمی غیرپارلمانی باقی خواهد ماند.
دیگر احزاب کوچکتر شامل «قدرت برای برابری در خدمت» تاسیسشده توسط عینات ویلف، عضو سابق کنست از طیف میانهرو؛ حرب راستگرای لیبرتارین زهوت (هویت) به رهبری موشه فیگلین، عضو سابق کنست از لیکود؛ و یک حزب محافظهکار تاسیسشده توسط جاناتان پاسیفیچی، مهاجر ایتالیایی، میشوند.
به علاوه دیگرانی نیز با نامهای کمتر معروف شامل «جنبش عبری – صخره اسرائیل»، «اتحاد برای اسرائیل به مثابه یک فرد با یک قلب» و «حزب برای عشق و وحدت اسرائیل و یهودیان جهان» هستند.
کنیگ گفت:
"ثبت یک حزب در اینجا چیز زیادی نمیخواهد، بلکه یک سرگرمی است...در طول سال آینده احزاب جدید بسیار بیشتری ظهور خواهند کرد که اکثر آنها شانس کمی برای موفقیت دارند."
نظر
ارسال نظر برای این مطلب