نشست اوپک گازی

امیرعلی یگانه

در روز های اخیر الجزایر میزبان یکی از مهم ترین جلسات سران اوپک گازی بوده است1 . الجزایر یکی از مهم ترین کشور های افریقایی است که علاوه بر قدرت فرهنگی خود در منطقه، مقبولیت بالایی در کشورهای آفریقایی دارد و به عنوان یکی از رهبران کشورهای آفریقایی شناخته میشود. حضور مسئولین ارشد کشورهای عضو سازمان اوپک گازی در الجزیره حساسیت این رویداد را افزایش داد. سازمان اوپک گازی که با پیشنهاد ایران تاسیس شده است شامل کشورهای تولید کننده عمده انرژی گازی جهان می باشد که با فلسفه مدیریت بازار انرژی و تعیین قیمت گذاری این محصول استراتژیک متولد شد. اما این نشست صرفا بخاطر این رویداد مهم انرژی اهمیت نداشت بلکه ابعاد دیگری نیز بر حساسیت این نشست سایه افکنده بود؛

مساله بحران غزه

نشست الجزایر که با حضور مسئولین ارشد کشورهای مختلفی از دنیا برگزار شد فرصت مغتنمی برای دولت ایران فراهم کرد که بار دیگر از مواضع اصولی خود در قبال بحران انسانی در غزه یاد کند و کشورهای اسلامی را برای کمک بیشتر به فلسطینیان ترغیب نماید2. کشورهای اسلامی با پشتوانه سلاح انرژی که در اختیار دارند میتوانند به طرف های بین المللی فشار بیاورند هرچه زودتر حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی متوقف گردد و گرنه با استفاده از تحریم انرژی بازار های بین المللی را تحت تاثیر قرار میدهند، باید اشاره کرد که کشور های عربی و اسلامی با انفعال خود از سلاح انرژی که در اختیار دارند در این هدف استفاده نکرده اند و صرفا به دنبال میانجیگیری در این مساله هستند. بحران فلسطین در روز های اخیر با شائبه حمله ارتش رژیم صهیونیستی به منطقه رفح که پناهگاه آوارگان فلسطینی است بحرانی تر شده است.

حضور ایران

ایران در نشست اخیر در کنار مواضع اخلاقی که برای حل بحران فلسطین اتخاد کرد به دنبال تاثیر گذاری بیشتر بر بازار های انرژی بین المللی بود که در سایه منابع عظیم انرژی خود به دنبال بازار های جدید برای گاز خود میگشت، پیشنهاد دولت ایران در این نشست تبدیل ایران به هاب گازی منطقه غرب آسیا بود که مسیر ایران به عنوان منطقی ترین و به صرفه ترین راه برای صادرات و انتقال گاز به کشورهای مختلف انتخاب شود3 و سرمایه گذاری کشورهای عضو اوپک گازی در این طرح اجرایی گردد. این ایده یکی از مهم ترین مسائل برای ایران است و میتواند اقتصاد ایران را بسیار تقویت کند و راهکاری برای خنثی سازی تحریم های ایالات متحده می باشد. علاوه بر بحث انرژی ، یکی دیگر مسائلی که ایران به راحتی میتواند با رایزنی در نشست الجزایر برای خود بازار مناسب پیدا کند مساله صادرات نظامی است. حضور مسئولین ارشد کشورهای عضو اوپک گازی در الجزایر میتواند تسهیل کننده گفتگو های تجاری و نظامی برای دولت ایران باشد .

قدرت نرم ایران

یکی از اهرم های قدرت ایران در منطقه غرب آسیا گسترش قدرت نرم و فرهنگی در کشورهای مختلف است که این قدرت نرم توانسته بازوی قدرتمندی برای ایران فراهم کند. الجزایر یکی از کشورهایی است که از دیرباز رابطه خوبی با دولت ایران داشته است و در این زمان تقویت روابط دو کشور میتواند ایران را به یکی از مناطق مهم بین المللی ( تنگه جبل الطارق) نزدیک کند.تنگه باب المندب که در کنترل کشور یمن و انصار الله است و نزدیکی ایران به دیگر مسیر مهم تجاری و نظامی (تنگه جبل طارق) قدرت دریایی و ژئوپلتیکی تهران را دوچندان میکند. حضور و قدرت نمایی در مسیر های مهم بین المللی برای تهران یک برگ برنده محسوب میشود و قدرت چانه زنی این کشور در برابر قدرت های غربی را افزایش میدهد.

در مجموع باید گفت، یکی از مهم ترین رویداد های بین المللی این ایام نشست اوپک گازی بود که در کشور الجزایر برگزار شد و ایران با اهداف چندگانه در این نشست حاضر شد. الجزایر مسیر ایران برای حضور پررنگ در شمال آفریقا را تسهیل میکند4. آفریقا در سال های آینده به یکی از مهم ترین نقاط درگیری در جهان تبدیل خواهد شد و محور شرق در حال برنامه ریزی برای حضور پر قدرت در این منطقه می باشد . باید به نقش روسیه و نزدیکی این کشور به الجزایر نیز اشاره کرد. همکاری ایران و روسیه در الجزایر میتواند طرح های جبهه شرقی در الجزایر و آفریقا را تسهیل نما