آیت‌الله سید «علی سیستانی» مرجع عالیقدر شیعه در عراق به‌عنوان یک مرجع امن برای عراقی‌ها در طول همه مراحل حیاتی این کشور و به‌ویژه هنگام بحران‌ها نقش مؤثر خود را اثبات کرده است.
تصمیمات سرنوشت‌ساز مرجعیت عالی در بزنگاه‌های حساس عراق
جایگاه آیت‌الله سیستانی در جامعه عراق ناشی از سه عامل مشخص است که عبارتند از: جایگاه حوزه علمیه نجف در عراق، به‌رسمیت شناخته شدن اعلمیت فقهی آیت‌الله سیستانی و موضع‌گیری‌های مردم‌سالارانه ایشان در روند تحولات این کشور.
ملت عراق به‌خوبی فتوای «جهاد کفایی» آیت‌الله سیستانی هنگام حمله گروه تروریستی ـ تکفیری داعش به این کشور در سال ۲۰۱۴ را به‌یاد دارند که محصول آن (فتوای جهاد کفایی) تشکیل سازمان مقاومت مردمی حشد شعبی بود؛ سازمانی که نقش اصلی را در نجات عراق از چنگال تروریسم ایفا کرد.
علاوه بر آن در مقابله با هریک از بحران‌های به‌وجودآمده در عراق و شرایط اضطراری این کشور در زمینه‌های مختلف مرجعیت در صف اول حمایت از کشور و ملت بوده است.
در جریان اعتراضات عراق در سال ۲۰۱۹ که با ورود خرابکاران به این عرصه تبدیل به میدان آشوب‌آفرینی دشمنان شد، رهنمودها و توصیه‌های آیت‌الله سیستانی کنار دولت و دستگاه قضایی نقش مهمی در مهار پروژه آشوب داشت.
اما نقش مرجعیت عالیقدر شیعه در عراق صرفاً منحصر به مقابله با توطئه‌های خرابکارانه و تروریستی ضد این کشور و بزنگاه‌های امنیتی نبوده و عملکرد آیت‌الله سیستانی هنگام گرفتاری عراق در تنگناهای سیاسی نیز به‌وضوح قابل مشاهده است.
نقش آیت‌الله سیستانی در نجات عراق از تنگناهای سیاسی
بعد از سقوط رژیم بعث، آیت الله سیستانی در حمایت از حقوق مردم در تدوین قانون اساسی که مبتنی بر مشارکت مردم در تعیین سرنوشتشان باشد نقش ویژه‌ای داشته است.
مواضع اسلامی و مردم‌سالارانه آیت‌الله سیستانی که با پشتیبانی و رضایت تمام اقوام و پیروان مذاهب مختلف طی سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ همراه شد وی را به الگوی بی‌بدیلی برای طرفداران مردم‌سالاری تبدیل ساخت و اشغالگران آمریکایی را وادار کرد در انتقال قدرت و تدوین قانون اساسی و روند مردم‌سالارانه پیشنهادهای ایشان را بپذیرند.
همچنین دیدگاه‌ها و مواضع آیت‌الله سیستانی، در فرآیند دولت‌سازی و شکل‌گیری نظام سیاسی نوین عراق نشان داد ایشان رسالتی سیاسی برای اسلام قائل است. ظرفیت گفتمان آیت‌الله سیستانی در این زمینه به‌حدی بارز و آشکار است که محققان غربی اذعان کردند که نمی‌توان جایگاه ایشان را در صحنه سیاسی عراق نادیده گرفت.
آیت‌الله سیستانی در صحنه عمل نیز تعامل خود با گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی مسلمان و غیرمسلمان را بر پایه تساهل و تسامح دینی بناکرده و ضمن تأکید بر مبانی دینی به‌دنبال فراهم ساختن زمینه‌های مشارکت تمام افراد اعم از شیعه و سنی در تمامی امور جامعه است.
آیت‌الله سیستانی هنگامی که عراق کاملاً گرفتار یک بن‌بست سیاسی شده باشد دست به کار می‌شود و نقشه راه ایشان همان‌طور که در دوره‌های قبل خود را نشان داد٬ گره همواره کور سیاسی این کشور را باز می‌کند.
رهنمودهای آیت‌الله سیستانی و برگزاری انتخابات سالم در عراق
عراقی‌ها طی چند روز آینده یعنی ۱۰ اکتبر شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی سرنوشت‌سازی خواهند بود؛ انتخاباتی که دشمنان مقاومت و در رأس آنها آمریکا از یک سال گذشته برنامه‌ریزی دقیقی برای پیروزی مهره‌های خود و ایجاد اختلال در روند صحیح آن انجام داده بودند، در این میدان نیز مرجعیت با روشن‌بینی نقش خود را در خدمت کشور و ملت به‌عهده گرفته بر لزوم برگزاری سالم انتخابات و مشارکت قابل قبول مردمی تأکید کرد.
مرجع عالیقدر شیعیان در عراق از یک سال قبل بر اهمیت انتخابات پارلمانی تأکید کرده اظهار داشت که باید شرایط ضروری برای شفافیت و سلامت این انتخابات اتخاذ شود.
چند روز قبل نیز آیت الله سید علی سیستانی در بیانیه‌ای مردم را به مشارکت آگاهانه و مسئولانه در انتخابات پارلمانی آتی عراق فراخواند.
در بیانیه مرجعیت عالی عراق آمده است که رأی‌دهندگان از تجارب گذشته درس و عبرت بگیرند و ارزش رأی و نقش مهم آن را در ترسیم آینده کشور بدانند و از این فرصت مهم برای ایجاد تغییر حقیقی در اداره کشور و دور کردن ایادی فاسد و ناکارآمد از مفاصل اصلی کشور استفاده کنند. تحقق این امر از طریق مشارکت مؤثر و انتخاب خوب مردم امکان‌پذیر خواهد بود و در غیر این صورت شکست‌های مجالس قبلی و دولت‌های برخاسته از آن تکرار خواهد شد.
ایشان همچنین تأکید کردند که از هیچ حزب و طرف خاصی در این انتخابات حمایت نخواهند کرد. این موضع بیانگر دیدگاه حکیمانه مرجعیت برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده دشمن جهت ایجاد نزاع فرقه‌ای میان عراقی‌ها در روند انتخابات است.
این مواضع آیت‌الله سیستانی مورد استقبال مقامات ارشد و احزاب مختلف عراق از جمله «برهم صالح» رئیس جمهور و «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر این کشور قرار گرفت.
بدین ترتیب، بار دیگر ثابت شد که مرجعیت در عراق علی‌رغم توطئه‌های خارجی فراوان همچنان سوپاپ اطمینان دولت، ملت و تمامی احزاب و جریان‌های سیاسی عراق است. ناگفته پیداست که مواضع اصولی مرجعیت به‌عنوان نقشه راه عراق به خاری در چشم توطئه‌گران خارجی از جمله آمریکا تبدیل شده است.
تجربه رویدادهای سیاسی قبلی در عراق نشان می‌دهد که اگر نقش مرجعیت در تشویق مردم به مشارکت در این رویدادها و به‌ویژه انتخابات سرنوشت‌ساز و نیز حفظ روند و جریانات سیاسی مشروع این کشور نبود، برگزاری انتخابات در عراق به پایان عمر خود می‌رسید؛ چرا که مردم این کشور طی سالهای اخیر از عملکرد و رفتار دولت و برخی نیروهای سیاسی خسته و ناراضی هستند اما مرجعیت همواره حامی منافع کشور و مردم و به‌ویژه قشر محروم جامعه بوده است و تأکید دارد که همه باید از پابرجا بودن روند سیاسی کشور حمایت کنند تا راه نفوذ برای اشغالگران و دیکتاتورها بسته شود.
در هر صورت، تجربه در طول تاریخ سیاسی عراق این مسئله انکارناپذیر را برای همگان اثبات کرده است که هرگاه به ندای آیت الله سیستانی مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق گوش فرا داده شده است، این کشور در مسیر رشد، شکوفایی و موفقیت در تمامی عرصه‌های سیاسی و غیرسیاسی گام برداشته است و در این مرحله می‌تواند حتی برای یک دوره کوتاه نقش تأثیرگذاری در حل اختلافات گروه‌های سیاسی و رسیدن به ثبات در عراق داشته باشد.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب