ژنرال « عبدالفتاح برهان » فرمانده ارتش و رئیس سابق شورای حاکمیتی سودان در سال ۲۰۱۹ به طور ناگهانی به کشور آفریقایی گابن سفر و با « بنیامین نتانیاهو » نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی دیدار کرد. در این سفر سنگ بنای عادی سازی روابط خارطوم – تل آویو گذاشته شد. چند ماه بعد « دونالد ترامپ » رئیس جمهور سابق آمریکا به طور رسمی خبر عادی سازی روابط سودان با رژیم صهیونیستی را اعلام کرد. انتشار این خبر با مخالفت گسترده مردم سودان، احزاب و گروه‌های سیاسی این کشور روبرو شد.
ائتلاف « آزادی و تعییر» که شریک نظامیان در قدرت است، ضمن مخالفت با عادی سازی روابط سودان با رژیم صهیونیستی اعلام کرد: بر اساس توافقنامه « سند قانون اساسی » هرگونه توافقنامه با سایر کشورها بایستی به تائید پارلمان منتخب مردم سودان برسد لذا رئیس شورای حاکمیتی مجاز نیست که توافقنامه‌ای را به طور یکجانبه با کشورهای دیگر امضاء کند.
این مخالفت‌ها سبب شد « عبدالله حمدوک » نخست وزیر دولت انتقالی خارطوم اعلام کند: توافقنامه عادی سازی روابط با تل آویو زمانی رسمیت پیدا می‌کند که پارلمان منتخب مردم سودان به آن رای مثبت بدهد. این سخن حمدوک سرنوشت توافقنامه عادی سازی روابط با تل آویو را تا حدودی در هاله ابهام فرو برد چرا که پارلمان منتخب مردم سودان هنوز تشکیل نشده و طبق توافقنامه سند قانون اساسی، این پارلمان بعد از دوره انتقالی تشکیل خواهد شد. به علاوه اینکه، تا زمان تشکیل پارلمان منتخب معلوم نیست چه حوادثی در سودان اتفاق بیفتد. این حوادث ممکن است توافقنامه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را از دستور کار پارلمان آینده خارج یا در آن تغییرات مهمی ایجاد کند.
نظامیان سودان به مخالفت‌ها با عادی سازی روابط با تل آویو توجهی نکردند و در اولین گام خود به هواپیماهای مسافربری رژیم صهیونیستی اجازه دادند از حریم هوایی سودان استفاده کنند. سپس یک هئیت اسرئیلی در سفر به خارطوم از صنایع نظامی سودان بازدید و با مقامات این کشور به گفت‌وگو نشست. به تازگی هم یک هیئت نظامی و امنیتی سودان به طور محرمانه به تل آویو سفر کرد و با مقامات رژیم صهیونیستی به گفت‌وگو نشست. سرپرستی این هیئت را دو مقام بلند پایه نظامی سودان به عهده داشتند که یکی از آنان معاون سرلشکر « حمیدتی » معاون رئیس شورای حاکمیتی سودان بود.
اگر بگوئیم مخالفت احزاب و گروه‌های سیاسی سودانی با عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نقطه جوشش اختلافات آنها با نظامیان است، سخن گزافی نگفته‌ایم چرا که از آن به بعد، شاهد افزایش شکاف بین دو طرف هستیم، به گونه‌ای که هرکدام دیگری را به ناکارآمدی متهم کرده و به اردوکشی‌های خیابانی روی آوردند. سرانجام نظامیان با انجام کودتا، احزاب سیاسی را از قدرت حذف کردند.
کودتای نظامیان بسیاری از پرونده‌های مرتبط با سودان را تحت تاثیر قرار داده است، به گونه‌ای که سرنوشت برخی از آنها در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. یکی از این پرونده‌ها، پرونده سرنوشت روند عادی سازی روابط خارطوم با رژیم صهیونیستی است. به گفته یکی از دیپلمات‌های بلندپایه سودانی، کودتای اخیر در خارطوم سبب می‌شود، پایگاه مردمی عادی سازی روابط با تل آویو تضیعف شود و بعید است، ارتش بدون حمایت احزاب سیاسی حامی عادی سازی روابط با اسرائیل بتواند به تنهایی اقدام به چنین کاری کند و این در حالی است که مخالفت با عادی سازی روابط با تل آویو در سودان بسیار زیاد است.
صهیونیست‌ها نگرانی خود را از تاثیرات کودتای سودان بر سرنوشت عادی سازی روابط خارطوم تل آویو پنهان نکرده‌اند به طوری که رسانه‌های این رژیم نوشتند، کوتای خارطوم در وقت نامناسبی انجام شده است. این کودتا تاثیرات منفی بر آینده عادی سازی روابط خارطوم- تل آویو به جای خواهد گذاشت.
به رغم اینکه سازمان ملل ، کشورهای جهان و حتی آمریکا کودتای سودان را محکوم کرده و خواهان بازگشت سیاستمداران غیر نظامی به عرصه قدرت در خارطوم هستند اما رژیم صهیونیستی با نادیده گرفتن اصول دموکراتیک درپی تامین منافع خود است لذا برخی از مقامات این رژیم با در نظر گرفتن قدرت نظامیان در سودان می‌کوشند در کنار کودتاچیان بایستند تا از این طریق بتوانند به روند عادی سازی روابط با خارطوم را ادامه دهند.
بر همین اساس، یک مقام رژیم صهیونیستی به روزنامه « اسرائیل هیوم» چاپ تل آویو گفته است : اسرائیل باید از ارتش سودان و ژنرال برهان فرمانده آن حمایت کند. وی با بیان اینکه عبدالله حمدوک نخست وزیر سودان از روند عادی سازی روابط با تل آویو حمایت نکرده، خواستار حمایت آمریکا از ژنرال برهان به جای حمدوک است چرا که فرمانده ارتش سودان خواهان تقویت روابط با واشنگتن و تل آویو است.
این موضع‌گیری مقام صهیونیستی در حالی صورت می‌گیرد که قرار بود طی ماه آینده میلادی مراسم امضای رسمی توافقنامه عادی سازی روابط خارطوم – تل آویو در واشنگتن و تحت نظارت آمریکا انجام شود اما کودتای خارطوم سبب شد تا سخنگوی رسمی کاخ سفید از به تعویق افتادن این مراسم خبر دهد.
به گفته یک دیپلمات بلند پایه سودانی، کودتای خارطوم سبب نمی‌شود روند عادی سازی روابط خارطوم با تل آویو متوقف شود بلکه پس از آرام شدن اوضاع این روند ادامه پیدا خواهد کرد چرا که فرمانده‌هان عالی رتبه ارتش حامی عادی سازی روابط با تل آویو هستند.
حال باید منتظر بود و دید، تحولات سودان چه سرنوشتی را برای پرونده عادی سازی روابط با تل آویو رقم خواهد زد. هر چند که نظامیان بر این کشور حاکم هستند و به نظر می‌رسد، این حاکمیت طی سالیان متمادی ادامه خواهد یافت اما نیاید تاثیرگذاری احزاب سیاسی بر روند تصمیم گیری‌های سودان را نادیده گرفت.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب