این روزها گروه تندرو و سلفی طالبان به طرز مشکوکی در حال پیشروی
در افغانستان است.

بسیاری در داخل ایران در خصوص
این گروه اظهارنظرهای مختلف و عمدتا متضادی می نمایند.

نگارنده با توجه به درخواست
مکرر مخاطبان ، از مدت ها پیش قصد داشت به تحولات مجاور مرزهای شرقی کشور بپردازد
لکن به دلیل قطعیت نداشتن تحلیل ها تاکنون از مرقوم کردن آن خودداری ورزیده است.

اکنون پس از محرز گشتن تعمدی
بودن سقوط شهرها و افتادن آن به دست طالبان چند نکته در این خصوص بیان خواهد شد.

۱- افراط و تفریط در برخورد با طالبان از گذشته درایران
وجود داشته است. این گروه اگرچه با جمهوری اسلامی در دشمنی با آمریکا اشتراک نظر
داشت لکن امروز که دیگر آمریکایی وجود ندارد باید در خصوص آنان با احتیاط سخن گفت.

۲- طالبان نماینده حداقل ۳۰ درصد مردم افغانستان است که هم از نیروهای با انگیزه و کاربلد
برخوردار بوده و هم ثروت بسیاری از قاچاق مواد مخدر ذخیره کرده که از قدرتمند بودن
آن حکایت می کند. به عبارت دیگر طالبان اکثر مولفه های قدرت را در اختیار دارد .

۳- طالبان در بسیاری از مناطق شمالی که قوم پشتون وجود
ندارد حال پیشروی بدون درگیری است که نشان دهنده توطئه عناصر درون دولت افغانستان
برای تسلیم مناطق تاجیک و هزاره نشین به این گروه است.

۴- مقایسه کردن تهدید داعش با طالبان برای جمهوری اسلامی
یک اشتباه استراتژیک است؛ زیرا اولا داعش خواستار تشکیل خلافت اسلامی بود و ایران
را رسما نیز جزویی از قلمرو خود می دانست، لکن طالبان از امارت اسلامی صحبت می کند
که در محدوده جغرافیای افغانستان است و بر حفظ تمامیت ارضی و امنیت همسایگان تاکید
دارد. ثانیا گستره حضور داعش و سایر گروههای تروریستی و تکفیری در عراق و سوریه در
مسیر کریدور استراتژیک تهران – بغداد – دمشق – بیروت قرار داشت و مبارزه مستقیم با
آنها جهت راه اندازی این کریدور لازم و ضروری بود.

ثالثا ، پشتیبانی مردمی از
طالبان کار را برای مبارزه با آن سخت و دشوار می کند.

رابعا درگیر شدن جمهوری اسلامی
با این گروه خواست دشمنان این نظام است و باید هوشمندانه و با تدبیر با قضایا
مواجه شد .

۵- آمریکا در اندک زمانی ، بدون قید و شرط خاصی افغانستان
را که یک کشور مهم برای جلوگیری از حرکت چین به سمت غرب می دانست تخلیه کرد؛ فلذا
به نظر می رسد پشت پرده تضمین های لازم را از طالبان جهت مقابله با نفوذ چین به
مرزهای باختری اخذ کرده باشد.

خاصه این که افغانستان ، با
ناحیه خودمختار سین کیانگ (محل سکونت قوم مسلمان ایغور) نیز هم مرز است که می
تواند در آینده تهدیدات جدی را متوجه چین کند.

در نتیجه کاتب این وجیزه معتقد
است پشت پرده ترکتازی های این روزهای طالبان به شدت پیچیده است و چهره اصلی این
گروه فعلا نمایان نخواهد شد لکن باید واقع گرایانه به قضایا نگریست .

همچنین هدف اصلی قدرت یابی
طالبان نه ایران بلکه چین است و با توجه به این که در گذشته کشور پاکستان (متحد
راهبردی چین) حامی اصلی این گروه بوده هنوز پازل این نقشه تکمیل نشده است و آینده
مسائل شبه قاره با دگرگونی هایی روبرو خواهد بود.