انقلاب هایی که در طول تاریخ رخ داده است پدیده هایی هستند که سال‌ها بر وضع زندگی جوامع اثر می گذارند. این دگرگونی ها همچون طوفان همه ساختارهای موجود را به هم می ریزند و ساختارهای دیگری بر اساس مبانی و اهداف انقلاب بنا می كنند. انقلاب ها و قیام ها، نهضت ها و جنبش ها در طول تاریخ، همیشه منشا و منبعی اعتقادی داشته اند که پایه گذران انقلاب، بنیانگذاران نهضت و رهبران قیام ها متاثر و ملهم از یك «روح انقلابی» زنده در تاریخ ، حركت انقلاب خود را پیش برده اند. در این میان ، كربلا به عنوان بی نظیرترین عرصه مجاهدت در راه دین، آزادی و اصلاح منشا بسیاری از حركت ها بوده است.  
امروزه با گذشت بیش از14 قرن از واقعه عاشورا و قیام امام حسین علیه السلام تا کنون هیچ نهضتی، در طول تاریخ بشریت همچون نهضت امام حسین (ع) قلب ها را منقلب نکرده و روح عزت، آزادگی، عواطف را در بشر ندمیده است ، معنا و مفهوم نهضت عاشورا هر روز تازه تر از گذشته است که نمونه بارز این حقیقت پیاده روی و راهپیمایی ده‌ها میلیونی اربعین حسینی است.  
پیاده روی اربعین را میتوان یک سنت قدیمی در عراق دانست که طی سال های اخیر و با سقوط حزب بعث عراق در سال ۲۰۰۳م، مراسم راهپیمایی اربعین بار دیگر در عراق احیا شد و پس از آن، هر ساله جمعیت بیشتری نسبت به سال قبل در آن شرکت می کنند وگسترش و فراتر رفتن آن از مرزهای عراق امروزه این جریان به یک پدیده عظیم و منحصربه فرد در کل دنیا تبدیل شد. هر چند درگذشته به این جهت که پیاده روی عمدتا زیارتی- عبادی بود جنبه‎های سیاسی در آن کمتر دیده می‎شد اما  وجود انقلاب اسلامی باعث شد تا راهپیمایی اربعین ابعاد و مباحث مختلفی به خود بگیرد . ابعاد مذهبی، اجتماعی و سیاسی که نمایانگر قدرت شیعه، مسلمانان و ارادتمندان به اهل بیت (ع) است. این حرکت عظیم را نمیتوان مخصوص شیعیان دانست بلکه اهل تسنن، مسیحی‎ها و یهودی‎ها با شرکت خود در این راهپیمایی عظیم، قدرت ارادتمندان به اهل بیت(ع) را به اثبات می‎رساند .
از مهمترین اهداف  امام حسین(ع) زیر بار ظلم و ستم نرفتن و دنبال نکردن راه یزید و یزیدان بود. راهپیمایان اربعین نیز  با حضور میلیونی خود و با وجود انواع تهدیدات، در ادامه راه امام حسین علیه السلام این مراسم معنوی را برگزار می‎کنند وخود را در برابر انواع خطرات فکری وفرهنگی بیمه می‎کنند . این وحدت اسلامی که با شوق و هیجان عاشقان حسینی ایجاد می شود و تفاوت آن با گذشته، ازدحام جمعیتی است که در سال‎های اخیر بخصوص بعد از سقوط حزب بعث اتفاق افتاد، به بدخواهان، تکفیری ها وکسانی که در صدد تضعیف اسلام وبخصوص شیعه هستند، می‎فهماند هنوز افرادی هستند که در حفظ اسلام راستین تلاش می‎کنند و کار آنها بیهوده است. انقلاب اسلامی ایران این معجزه قرن را فهمید و از این معجزه برای حسینی بودن و عمل کردن استفاده می‎کند. هرچه بتوانیم این قیام را به رخ جهانیان بکشانیم در نشان دادن پویایی اسلام وشیعه به جهانیان مؤثر است.
انقلاب اسلامی ایران را می توان محصول فرهنگ عاشورا دانست چرا که از محرم سال 42 آغاز ورشد و بالندگی پیدا کرد، تا دراربعین سال 57 که اوج انقلاب واتحاد مردم بود، به شکوفایی رسید . در نتیجه ملّت انقلابی ایران با رهبری حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه) از فرهنگ عاشورای حسینی الهام گرفته و  پرشکوه ترین انقلاب را در تاریخ معاصر رقم زدند . این پدیده بزرگ  باعث تحت تاثیر قرار دادن جهانیان، بلاخص مسلمانان شد .
پیاده روی اربعین اکنون با وجود انقلاب اسلامی یک حرکت نمادین سیاسی است؛ به بیان دیگر، یک مانور قدرت سیاسی از سوی شیعیان به حساب می‎آید. بنابراین، پیاده روی اربعین در بستر انقلاب پیش می‎رود و این حقیقت، کار را برای عمق بخشی به محتوا و به عبارتی، جا انداختن گفتمان اربعین که در ذیل گفتمان انقلاب اسلامی قابل تعریف است، راحت تر کرده است.